Η εξέλιξη της φούστας και πώς συνδέεται με τον φεμινισμό!
Οι γυναικείες φούστες αφηγούνται μια ιστορία για τις πιο συναρπαστικές τάσεις στην πορεία της μόδας. Δείτε πώς άλλαξε η φούστα με την πάροδο του χρόνου και πώς το ένδυμα ευθυγραμμίζεται με την άνοδο του φεμινισμού και των δικαιωμάτων των γυναικών. Έτσι, κάθε φορά που φοράτε την αγαπημένη σας φούστα θυμηθείτε… όλες τις γυναίκες και την ιστορία που τη συνοδεύει!
Από τη Μαρία Καλοπούλου
Η φούστα είναι ένα από τα πιο ευέλικτα και εμβληματικά ρούχα της μόδας. Συνδυάστε μια μίνι φούστα με γόβες και ένα ωραίο τοπ για ένα «καυτό» ραντεβού ή επιλέξτε μια κλασική pencil φούστα και μια μπλούζα για μια εμφάνιση στο γραφείο. Σήμερα, τα πράγματα είναι απλά και πολλαπλών επιλογών.
Η μόδα και ο φεμινισμός είναι αλληλένδετα στην ιστορία. Για πολύ καιρό, η μόδα ήταν ο μόνος τρόπος για τις γυναίκες να εκφραστούν και να εξερευνήσουν την τέχνη. Ωστόσο, καθώς περάσαμε στον 20ο αιώνα, η μόδα έγινε διέξοδος για τις φωνές των γυναικών και σύμβολο της δύναμής τους.
Η εξέλιξη όμως της φούστας σε όλη την ιστορία ευθυγραμμίζεται με την ανάπτυξη του φεμινισμού και των δικαιωμάτων των γυναικών.
Η φούστα ήταν το δεύτερο ρούχο που εφευρέθηκε ποτέ (μετά το φόρεμα)
Το πρώτο δείγμα φούστας που βρέθηκε ήταν από άχυρο σε μια αρμενική σπηλιά που χρονολογείται από το 3.000 π.Χ. Τις φορούσαν κάποτε άνδρες και γυναίκες και αφορούσαν την πρακτικότητα.
Μετά τον Μεσαίωνα, τα ρούχα απέκτησαν συμβολισμούς: μια ογκώδης φούστα μέχρι το πάτωμα σήμαινε ότι ήσουν πλούσιος – ειδικά αν είχε διάμετρο πάνω από τρία μέτρα στο κάτω μέρος.
Στη συνέχεια, η εντυπωσιακή μόδα της Βικτωριανής εποχής έκανε το ντεμπούτο της, με τις φούστες να αποκτούν «άπειρες» στρώσεις και να προστίθενται φραμπαλάδες.
Η γυναικεία μόδα της Βικτωριανής εποχής αφορούσε τη δημιουργία του «ιδανικού» σχήματος καμπάνας με τη μέση-δαχτυλίδι και την πολυτελή εμφάνιση, αλλά, το σημαντικότερο, ήταν η ποσότητα των στρώσεων που έπρεπε να δυσκολεύουν όλους όσους… ήταν ασύστολοι.
Η ελπίδα ήταν ότι δεν θα άξιζε να βγάλεις πέντε ρούχα, συμπεριλαμβανομένου ενός κορσέ και μίας ατελείωτης φούστας – ήταν σαν να είχε εφευρεθεί ένα είδος ζώνης αγνότητας με… στιλ! Αρκετά ακραίο, σίγουρα, αλλά ήταν περίπου την ίδια στιγμή που δείχνοντας τους αστραγάλους σου σε έκανε πόρνη και τα πόδια των τραπεζιών ήταν καλυμμένα επειδή έμοιαζαν πάρα πολύ με τα… γυναικεία πόδια, (αν θέλετε το πιστεύετε)!
Τον 19ο αιώνα, οι γυναίκες ήταν πολύ κατώτερες από τους άνδρες στην κοινωνία και η μόδα αντανακλούσε αυτή την ανισορροπία. Οι κορσέδες φορέθηκαν με μακριές φούστες σε σχήμα καμπάνας για να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση μιας μικροσκοπικής μέσης. Φυσικά, αυτά τα ρούχα ήταν σε μεγάλο βαθμό άβολα και περιοριστικά για τις γυναίκες – απηχώντας την καταπιεστική πατριαρχική κοινωνία της εποχής.
Το 1920 και οι πρώτες αλλαγές
Ευτυχώς, η γυναικεία μόδα άρχισε να αλλάζει μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο στη δεκαετία του 1920. Η εποχή της ποτοαπαγόρευσης ήταν γεμάτη με φούστες μέχρι το γόνατο, χαμηλή μέση και, φυσικά, με έμβλημά της τα flapper girls.
Ήταν μια εποχή νεωτερισμού, ελευθερίας και νέας ελπίδας για τη νέα γενιά. Οι γυναίκες μπορούσαν να οδηγούν, να καπνίζουν και, τέλος, να ψηφίζουν σε κάποιες χώρες από το 1918.
Αυτές οι «νέες γυναίκες» φορούσαν φούστες ακριβώς κάτω από το γόνατο με κοντά, φουσκωτά μαλλιά και πέρλες ή κοσμήματα με χάντρες. Η Coco Chanel ήταν ένα τεράστιο μέρος αυτής της προόδου στη γυναικεία μόδα.
Το 1930 κι άντε πάλι πίσω!
Η Μεγάλη Ύφεση χτύπησε τη δεκαετία του 1930 και η γυναικεία μόδα επέστρεψε στο «γυναικείο». Η φυσική μέση, οι μακριές φούστες και η εφεύρεση του εξώπλατου μπήκαν στις γυναικείες ντουλάπες τη δεκαετία του ’30. Οι fashionistas της εποχής προσπάθησαν να επαναστατήσουν αλλά οι δυσκολίες εξακολουθούσαν.
Για να φθάσουμε στη δεκαετία του ’40 όταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος επηρέασε δραστικά τον κόσμο της μόδας. Οι κυβερνήσεις έθεσαν περιορισμούς στην παραγωγή και κατανάλωση της μόδας, δυσκολεύοντας τις γυναίκες να εκφραστούν μέσω της ένδυσης. Τα γυναικεία ρούχα έγιναν πιο ανδρικά από ποτέ, με φούστες μέχρι τα γόνατα, πουκάμισα και σακάκια να έρχονται στη μόδα.
Από τη δεκαετία του ’50 στην επανάσταση του ’60!
Στη δεκαετία του ’50, οι φούστες με πιέτες μέχρι τη γάμπα αφορούσαν τη θηλυκότητα και τη δημιουργία καμπυλών διατηρώντας παράλληλα τη σεμνότητά σας, ναι σωστά το μαντέψατε, αλλά μετά ήρθε η Μέριλιν Μονρόε και στάθηκε πάνω από ένα πλέγμα εξαερισμού του μετρό και.. όλα ανατράπηκαν!
Η γέννηση της μίνι φούστας στη δεκαετία του ’60 έφερε την εξέγερση και την απελευθέρωση που χρειαζόμασταν. Η σχεδιάστρια μόδας Mary Quant άνοιξε το Bazaar στην King’s Road του Λονδίνου το 1955 και ανέβασε το μήκος σε μια φούστα που ονόμασε από το αγαπημένο της αυτοκίνητο – το μίνι (Mini Cooper).
Η Twiggy και η Jean Shrimpton, που πήγαν στο Melbourne Cup φορώντας μίνι φούστα και (πάρτε ανάσα!) χωρίς καπέλο, γάντια ή κάλτσες δημιούργησαν μία νέα εποχή Οι Swinging Sixties είχαν φτάσει!
Η μίνι φούστα θεωρήθηκε ένα είδος ειρηνικής διαμαρτυρίας και συμβάδιζε με τη σεξουαλική απελευθέρωση των γυναικών και την εφεύρεση του αντισυλληπτικού χαπιού.
Πολλοί άντρες δεν ήταν τόσο ευχαριστημένοι με το μίνι, ωστόσο, και παρόλο που τους άρεσε να το βλέπουν σε γυναίκες με τις οποίες δεν είχαν σχέση, παραπονέθηκαν για τις συζύγους ή τις αρραβωνιαστικές τους που το φορούσαν. Οι γυναίκες είχαν πάρει τη σεξουαλικότητα και το σώμα τους στα χέρια τους.
Πολλά έχουν συμβεί από τότε!
Από τη δεκαετία του ’60, το στρίφωμα της φούστας έχει ανεβοκατέβει πολλές φορές, σίγουρα, αλλά η φούστα έχει κατασταλάξει και έχει γίνει βασικό κομμάτι της γυναικείας γκαρνταρόμπας. Το μήκος της δεν είναι πλέον πολιτική ή οικονομική δήλωση, αλλά έχουμε ακόμη πορεία να διανύσουμε με αυτό.
Εξακολουθεί να θεωρείται λανθασμένα ότι το να φοράς μία μίνι φούστα είναι μια προσπάθεια να μεταδοθεί ένα μήνυμα: «Είμαι ελκυστική. Κοίταξέ με. Είμαι διαθέσιμη. Και η λίστα συνεχίζεται.
Η φούστα έχει περάσει πάρα πολλά για να είναι απλώς ένα ρούχο, και, για κάποιο λόγο, οι γυναίκες έχουν περάσει πάρα πολλά για να μπορούν να τη φορέσουν χωρίς σχόλια.
Όπως, ας πούμε στη δεκαετία του ’80 αφορούσε τη γυναίκα καριέρας. Οι γυναίκες άρχισαν να φτάνουν σε υψηλότερες θέσεις στο εργατικό δυναμικό και ο διαχωρισμός των φύλων άρχισε σιγά σιγά να μειώνεται.
Οι γυναίκες ξεκίνησαν το «power dressing» με θηλυκά ταγιέρ, παραγεμισμένους ώμους με βάτες και έντονα χρώματα. Οι γυναίκες ήθελαν να ξεχωρίζουν στο χώρο εργασίας και να αποδείξουν ότι μπορούσαν να τα έχουν όλα – καριέρα, οικογένεια και σπίτι.
Η εξέλιξη της μάξι φούστας σε σχήμα καμπάνας στο ντύσιμο της δεκαετίας του ’80 αντικατοπτρίζει πραγματικά την άνοδο του φεμινισμού σε όλη την ιστορία μας.
Το 2023, όμως, όταν τα ρούχα σημαίνουν δημιουργικότητα και πρακτικότητα, η φούστα μπορεί να είναι απλά μια φούστα. Δεν χρειάζεται πλέον να είναι δήλωση. Μέχρι να αλλάξει η στάση μας σχετικά με το τι σημαίνει να δείχνουμε το σώμα μας και το να φοράμε μια φούστα γίνει εξίσου υγιεινό με ένα τζιν παντελόνι, το «θα έπρεπε να είχες φορέσει παντελόνι» θα συνεχίσει υπάρχει ως σχόλιο.
Ο μόνος τρόπος για να απαλλαγούμε από την αμφιλεγόμενη ιστορία της και να απολαύσουμε τη χαλαρή, ελευθερία του να φοράμε μία φούστα χωρίς επιπτώσεις είναι να τη φορέσουμε όποτε και όπου θέλουμε — όποιες κι αν είμαστε.