«Χτύπα ξύλο»! Γιατί οι άνθρωποι χτυπούν ξύλο; Λειτουργεί πραγματικά;

Όλοι έχουμε ακούσει την έκφραση «χτύπα ξύλο», πολλοί από εμάς το κάνουμε σε κάποιες στιγμές της ζωής μας. Αλλά τι σημαίνει αυτό ή από πού προέρχεται η συγκεκριμένη δεισιδαιμονία; Ας αναλύσουμε, λοιπόν, την έννοια και την προέλευση της έκφρασης «χτυπώ ξύλο».

Γιατί οι άνθρωποι χτυπούν ξύλο;

Σε πολιτισμούς που χρησιμοποιούν αυτή την πρακτική, οι άνθρωποι χτυπούν ξύλο για να αποκρούσουν την κακή τύχη ή να καλωσορίσουν τον πλούτο ή την περιουσία.

Στη σύγχρονη εποχή, πιστεύεται ότι αν χτυπήσετε ξύλο όταν κάνετε μια δήλωση ότι θα είστε τυχεροί, δεν θα χάσετε την τύχη σας ή ότι προστατεύετε αποτελεσματικά τον εαυτό σας από το να χαλάσει η καλή σας τύχη.

Η έκφραση χρησιμοποιείται πιο συχνά όταν πρόκειται για κάτι σημαντικό και νιώθουμε ότι αυτά τα πράγματα είναι πολύ καλά για να είναι αληθινά. Θα μπορούσε κανείς να πει «χτύπα ξύλο» αφού πει στους άλλους την καλή του τύχη. Κάποιοι χτυπούν πραγματικά κάτι ξύλινο, όπως ένα τραπέζι ή μια πόρτα, ενώ λένε την έκφραση.

Για παράδειγμα, κάποιος που πήγε σε μια συνέντευξη για δουλειά και τα αποτελέσματα μοιάζουν καλά, μπορεί να πει κάτι όπως, «Είμαι σίγουρος ότι πήρα τη δουλειά, αλλά χτύπησε ξύλο». Ή, ένα άτομο του οποίου η τρομερή ημικρανία μόλις εξαφανίστηκε μπορεί να πει στον εαυτό του: «Δόξα τω Θεώ η ημικρανία μου έφυγε επιτέλους, χτύπησε ξύλο».

Ποια είναι η προέλευση;

Η δεισιδαιμονία του ξύλου έχει άγνωστη προέλευση και υπάρχουν πολλές εκδοχές, ενώ συναντάται και σε πολλούς πολιτισμούς.

Για τους Έλληνες υπάρχει η υποψία ότι η φράση “Χτύπα Ξύλο” προέρχεται από την φράση «Άπτεσθαι ξύλου». Η φράση αυτή χρησιμοποιούνταν ως προτροπή από τους  Αρχαίους Έλληνες, λόγω της πεποίθησής τους ότι στα δένδρα κατοικούσαν Νύμφες, (Δρυάδες/Αμαδρυάδες).

Σύμφωνα όμως με την ελληνική μυθολογία, οι Δρυάδες ήταν Νύμφες των δασών. Το όνομά τους προέρχεται από τη Δρυς. Σύμφωνα με την παράδοση, ήταν Νύμφες των δέντρων, ειδικά των βελανιδιών, κάτω από τις οποίες ζούσαν. Χτύπαγαν το ξύλο του κορμού δηλαδή για να επικαλεστούν την προστασία τους, καθώς οι Νύμφες μπορούσαν να πραγματοποιήσουν τις ευχές των ανθρώπων.

Μία άλλη εκδοχή είναι ότι προέρχεται από τους αρχαίους παγανιστικούς πολιτισμούς, οι οποίοι πίστευαν ότι τα πνεύματα ζούσαν σε ξύλο και δέντρα. Το χτύπημα στο ξύλο θεωρήθηκε ότι καλούσε τα πνεύματα για προστασία ή έδιωχνε τα κακά πνεύματα.

Μία άλλη θεωρία δίνει τα εύσημα στους Χριστιανούς, που μετέτρεψαν τις παγανιστικές παραδόσεις σε δικές τους. Κατ’ αυτούς, το ξύλο συμβολίζει τον Σταυρό, πάνω στον οποίο θυσιάστηκε ο Χριστός. Έτσι, το να χτυπά κανείς ξύλο σημαίνει περισσότερο ή λιγότερο ότι επικαλείται την προστασία του Χριστού

Τέλος, άλλοι πιστεύουν ότι η παράδοση μπορεί ένα βρετανικό παιδικό παιχνίδι που ονομάζεται “Tiggy Touchwood”, στις αρχές του 1800. Ήταν   κάτι σαν κυνηγητό, σύμφωνα με το οποίο ήταν “ασφαλής” όποιος ακουμπούσε ξύλο και δεν μπορούσε κανείς να τον πιάσει.

Και ποια η σχέση με την πραγματικότητα;

Στην πραγματικότητα, μελέτες έχουν δείξει ότι το να χτυπάμε ξύλο μπορεί να μειώσει τους φόβους μας, και όχι φυσικά να αποτρέψει από το να μας συμβούν κακά πράγματα.

Σε μια μελέτη του 2014, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι δεισιδαιμονίες όπως αυτή «ασκούν δύναμη μακριά από την αναπαράσταση του εαυτού μας» και είναι «αποτελεσματικές για τη μείωση των αναμενόμενων αρνητικών συνεπειών μετά από ένα τσακωμό».

Μια ξεχωριστή μελέτη από το 2010 εξέτασε πώς αυτή η κίνηση μπορεί να αυξήσει την αυτοπεποίθηση ενός ατόμου, οδηγώντας στον καθορισμό υψηλότερων στόχων και προσδοκιών.

Επομένως, ανεξάρτητα από το αν πιστεύει κανείς ή όχι στις δεισιδαιμονίες, αν σε κάνει να νιώθεις καλύτερα, τι κακό μπορεί να κάνει πραγματικά το να χτυπήσεις ξύλο;