Η δύναμη του χαμόγελου: Τι το κάνει τόσο γοητευτικό;

Αντίθετα από όλα τα υπόλοιπα είδη, ο άνθρωπος δείχνει τα δόντια του όχι για να δείξει την επιθετικότητά του αλλά τη φιλικότητά του. Σύμφωνα μάλιστα με επιστημονικές ψυχολογικές έρευνες, ακόμη και παιδιά που γεννιούνται τυφλά και άρα δεν μιμούνται εκφράσεις, ξέρουν να χαμογελούν! Έτσι, το χαμόγελο θεωρείται μία «προγραμματισμένη» συμπεριφορά, που πάντα μας ελκύει, το βρίσκουμε όμορφο, γοητευτικό και ειδικά όταν είναι αυθεντικό, αληθινά ακαταμάχητο. Αλλά γιατί; Δεν σας προκαλεί να διαβάσετε παρακάτω;

Από τη Σοφία Κροκιδά

Είναι τα χαμόγελα πραγματικά γοητευτικά;

Πριν μάθουμε για τη γοητεία του χαμόγελου ας δούμε τι λέει η επιστήμη για τις ανθρώπινες εκφράσεις. Το να χαμογελάει κανείς είναι μια έμφυτη λειτουργία. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για να την κάνει γοητευτική.

Το χαμόγελο έχει συνδεθεί με την γοητεία ενός ατόμου. Σε μια έρευνα του 2013 οι ερευνητές έδειξαν στους συμμετέχοντες πρόσωπα όμορφα και χαρούμενα και τους ζήτησαν να επιλέξουν τα πιο γοητευτικά.

Στο τέλος, οι ερευνητές κατέληξαν ότι η γοητεία ενός ατόμου ήταν άμεσα επηρεασμένη από την ένταση του χαμόγελού τους. Ακόμα, ένα χαρούμενο πρόσωπο μπορούσε να αντισταθμίσει τα μη-γοητευτικά χαρακτηριστικά κάποιου. Αντίστοιχα, έρευνες ήδη από το 1982 αποδεικνύουν ότι τα χαμογελαστά πρόσωπα είναι πιο γοητευτικά.

Τα χαμόγελα ενώνουν τους ανθρώπους

Η Μαριάν ΛαΦρανς, πειραματική ψυχολόγος του Γέιλ, ανακάλυψε κάτι ιδιαίτερα ενδιαφέρον. Στις περισσότερες νεκρολογίες, οι άνθρωποι ανέφεραν πως αγαπούσαν το χαμόγελο του εκλιπόντος. Και μπορεί να ακούγεται περίεργη η σύνδεση, αλλά δείχνει πως ένα χαμόγελο μας ενώνει με τους αγαπημένους μας.

Ακόμα, η ΛαΦρανς αποκάλυψε ότι τα πρόσωπα των ανθρώπων που χαμογελούν, μας δείχνουν ότι μας αναγνωρίζουν, ότι μετράμε για αυτούς και ότι δεν είμαστε απλά περαστικοί από τη ζωή τους.

Και κάτι επιπλέον, τα αυθεντικά χαμόγελα παίζουν ιδιαίτερο ρόλο και στο παιχνίδι του φλερτ. Είναι ένα από τα βασικά συστατικά της έλξης, άρα υπάρχει κάτι αξιοπερίεργο για το πόση σημασία έχουν; 

Χαμογελάστε για γοητεία

Αν έπρεπε να περιγράψετε έναν άνθρωπο αλτρουιστή, σίγουρα θα αναφέρατε τη δοτικότητά του ή την αγάπη του για τον εθελοντισμό. Μπορεί όμως να μιλούσατε για το χαμόγελό του.

Σύμφωνα με επιστήμονες της συμπεριφορικής ψυχολογίας, οι άνθρωποι συνηθίζουν να “χαρίζουν” αυθεντικά χαμόγελα ώστε να προβάλλουν τις αλτρουιστικές προθέσεις τους. Ο αλτρουισμός είναι ένα από μόνο του γοητευτικό χαρακτηριστικό. Για του λόγου το αληθές, έχει αποδειχθεί ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας όταν μια γυναίκα επιλέγει σύντροφο.

Το χαρακτηριστικό αυτό έχει την ικανότητα να μεγαλώνει τη γοητεία μας. Μια έρευνα του 2016 έδειξε ότι άντρες που δεν είναι ιδιαίτερα γοητευτικοί προσέλκυαν περισσότερες γυναίκες εάν ήταν αλτρουιστές, ειδικά για μακροχρόνιες σχέσεις.

Το χαμόγελο είναι το βασικό συστατικό για να νιώθουμε όμορφα

Μπορεί το χαμόγελό σας να μην είναι κάτι που σκέφτεστε συχνά, αλλά, λόγω νευρολογικών  ή άλλων παθήσεων, υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να χαμογελάσουν.

Και, σύμφωνα με την ΛαΦρανς, αυτό μπορεί να αποδειχθεί τραυματικό. Το χαμόγελο είναι τόσο βασικό στοιχείο στο να νιώθουμε όμορφα που αν δεν μπορούμε να το κάνουμε νιώθουμε άβολα.

Η ΛαΦρανς έφερε ως παράδειγμα την εμπειρία μιας γυναίκας μετά από πλαστική επέμβαση στο πρόσωπο, αφού της επιτέθηκε χιμπατζής. Μετά την επέμβαση, η γυναίκα ανέκτησε την ικανότητα της οσμής και του χαμόγελου.

«Μπορεί να είναι τυφλή για όλη της τη ζωή, αλλά είναι σημαντικό ότι μπορεί να χαμογελάει”, δήλωσε η καθηγήτρια. Όπως το χαμόγελο μας ενώνει με τους ανθρώπους, έτσι μας βοηθάει να νιώθουμε καλύτερα στις σχέσεις μας μαζί τους.

Η ευτυχία είναι αστραφτερή!

Σίγουρα υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους χαμογελάμε. Αλλά ο πιο συνηθισμένος είναι η χαρά. Σε μια καναδική έρευνα οι συμμετέχοντες έβλεπαν πρώτα το ίδιο άτομο, αντίθετου φύλου, σε 4 διαφορετικές πόζες – χαρούμενο, περήφανο, ντροπιασμένο και ουδέτερο- και ζητήθηκαν να βαθμολογήσουν τη γοητεία τους. Στο τέλος, οι άντρες συμμετέχοντες βαθμολόγησαν με τον πιο υψηλό βαθμό τις χαρούμενες γυναίκες. Δηλαδή αυτές που χαμογελούσαν.

Αν και οι γυναίκες βαθμολόγησαν ως πιο γοητευτικούς τους “περήφανους” άντρες, οι “χαρούμενοι” ήταν ακριβώς από κάτω με ελάχιστη διαφορά. Οι πιο νέες γυναίκες έδωσαν τη χαμηλότερη βαθμολογία στους “χαρούμενους” άντρες ενώ οι μεγαλύτερες βρήκαν τους χαμογελαστούς και τους “ντροπιασμένους” εξίσου γοητευτικούς. Παρόλα αυτά η χαρά είναι αδιαμφισβήτητο χαρακτηριστικό γοητείας.

Τα χαμόγελα ανταμείβουν

Σύμφωνα με ψυχολόγους, κάθε φορά που χαμογελάμε σε κάποιον, ο εγκέφαλός τους τους ωθεί να ανταποδώσουν τη χάρη. Δημιουργούμε έτσι μια σχέση που επιτρέπει και στους δύο να νιώθουν καλύτερα, να είμαστε πιο γοητευτικοί απέναντι στον άλλο και να αυξήσουμε τις πιθανότητές μας να ζήσουμε μεγαλύτερη και πιο υγιή ζωή.

Μια έρευνα του 2003 αποκάλυψε πως το χαμόγελο επηρεάζει τον εγκέφαλο. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι και μόνο το να κοιτάει κανείς ένα γοητευτικό πρόσωπο ενεργοποιεί τον κογχομετωπιαίο φλοιό. Την περιοχή δηλαδή που εμπλέκεται στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και μας βοηθάει να επεξεργαστούμε αισθητηριακές ανταμοιβές όπως η γεύση και το άγγιγμα. Και μόνο το να βλέπεις κάποιον να χαμογελάει είναι ένα είδος επιβράβευσης.

Γιατί οι άντρες πρέπει να σταματήσουν να λένε στις γυναίκες να χαμογελάνε

To χαμόγελο έχει τα καλά του. Αλλά όχι όταν μας το επιβάλλουν. Και για τις γυναίκες αυτό είναι κάτι που συμβαίνει συχνά. Πόσες φορές σας έχουν πει στη δουλειά ή σε μια παρέα “χαμογέλα και λίγο”; Και φυσικά, σε καμία μας δεν αρέσει να το κάνει ως επιβεβλημένη κίνηση.

Η ανθρωπολόγος Έλεν Φίσερ εξηγεί ότι “το να λέμε σε κάποιον να κάνει κάτι φέρνει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Γιατί λοιπόν, ειδικά οι άντρες, εξακολουθούν να μας ζητούν να χαμογελάμε; Κάποιες φορές μπορεί να σημαίνει ότι αυτός που μας το λέει ενδιαφέρεται για εμάς.

Για παράδειγμα, ένας συνάδελφός σας μπορεί να σας το πει γιατί ένα χαμόγελο θα σας βοηθήσει να τα βγάλετε πέρα σε μια δύσκολη μέρα στο γραφείο. Άλλες φορές όμως οι άντρες το λένε επίτηδες για να μας ωθήσουν σε έναν υποτακτικό, στερεοτυπικό ρόλο».

Η παράξενη δύναμη του ανδρικού χαμόγελου

Το να ζητάει ένας άντρας από μια γυναίκα να χαμογελάσει δεν είναι ο μόνος τρόπος για να υποκινήσει μια υποτακτική συμπεριφορά. Σύμφωνα με μελέτες, το χαμόγελο ενός άντρα μπορεί να έχει τα ίδια αποτελέσματα.

Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι γυναίκες προτιμούν άντρες με κυριαρχικούς ρόλους, όπως τους καθηγητές, αν αυτοί χαμογελούν. Αυτό ίσχυε ακόμα και όταν ο άντρας που χαμογελούσε μιλούσε σεξιστικά. Φαίνεται πως ο εμφανής σεξισμός μπορεί να επηρεάσει την ανεκτικότητα μιας γυναίκας, όταν συνοδεύεται από ένα χαμόγελο…

Αυτό, σύμφωνα με την Πάτι Γουντ που μελετά τη γλώσσα του σώματος, συμβαίνει γιατί οι γυναίκες κοιτάνε περισσότερο το σώμα παρά το τι εκφράζει κάποιος άντρας με τις λέξεις του. Αν δουν ένα χαμόγελο, τότε η αλληλεπίδρασή τους φαίνεται πιο φιλική. Δυστυχώς τα χαμόγελα μας… ρίχνουν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον μας.

To πιο γοητευτικό χαμόγελο

Υπάρχουν πολλοί τρόποι να χαμογελάσει κανείς. Αλλά υπάρχει ένα χαμόγελο που κερδίζει. Σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού dating app Coffee Meets Bagel, τα περισσότερα likes τα πήραν οι γυναίκες που φωτογραφίζονται χαμογελώντας με το κεφάλι σε κλήση με 71%, και ακολουθούν οι γυναίκες που χαμογελούν δείχνοντας τα δόντια τους με 58%. Αντίστοιχα, οι άντρες είναι πιο αρεστοί όταν χαμογελάνε δείχνοντας τα δόντια τους, σε ποσοστό που αγγίζει το 79%.

Αν και η μελέτη δεν εξηγεί γιατί επικρατούν τα δύο αυτά χαμόγελα, οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει ότι το να κοιτάς κάποιον απ’ ευθείας στα μάτια δείχνει απειλητικό, ενώ το γυρτό κεφάλι φαίνεται να κάνει τον κόσμο να νιώθει πιο άνετα απέναντί μας.

Φυσικά, το πότε ή πώς χαμογελάτε, εξαρτάται από εσάς και μόνο. Άλλωστε, όπως έχει πει και η συγγραφέας Λέσλι Μπέιλι: «δεν χαμογελάω πάντα, γιατί δεν νιώθω πάντα την ανάγκη να είμαι πιο γοητευτική. Ούτε θέλω να δείχνω ότι μπορεί ο οποιοσδήποτε να με προσεγγίσει. Δεν είμαι εδώ για σένα».