Ποιος είναι πραγματικά υπεύθυνος για τα απίθανα πρότυπα ομορφιάς τής κοινωνίας; Οι άντρες ή οι γυναίκες;

Το έχουμε ακούσει ξανά και ξανά, πώς οι γυναίκες υποφέρουν γιατί πρέπει να «συμμορφώνονται» με ακατόρθωτα πρότυπα ομορφιάς προκειμένου οι άνδρες να τις βρίσκουν επιθυμητές. Αλλά αν ρίξουμε μια ματιά στις πρόσφατες τάσεις, είναι δύσκολο να πούμε πόσο πραγματικά αρέσουν στους άνδρες. Στην πραγματικότητα, πολλές από αυτές τις τάσεις έγιναν για να απευθύνονται στις άλλες γυναίκες.
Από τη Μαρία Καλοπούλου
Φανταστείτε όλες τις προβληματικές, επιβλαβείς τάσεις που ήρθαν και παρήλθαν τα τελευταία 30 χρόνια: το «σκληρά γυμνασμένο σώμα» τής δεκαετίας του 1980, φιγούρες που μοιάζουν ναρκομανείς στα τέλη τής δεκαετίας του ’90 και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, και μετά, από τη δεκαετία του 2010 έως τώρα, έχουμε πλημμυρίσει με «πλαστικές» εικόνες, από φουσκωμένα χείλη μέχρι φουσκωμένα στήθη.

Η πρώτη είχε επιρροές που παρότρυναν τις γυναίκες να «δουλέψουν σκληρά στο γυμναστήριο» για να αποκτήσουν τέλεια επίπεδα στομάχια και κενά στους μηρούς, ενώ ταυτόχρονα είχαν μεγάλο στήθος και γλουτούς. (‘Όλοι γνωρίζουμε, ή πρέπει, ότι αυτή η εμφάνιση διευκολύνεται πολύ από την πλαστική χειρουργική), ενώ η δεύτερη «απαιτούσε» από τις γυναίκες και τα νεαρά κορίτσια να λιμοκτονούν και να στερούν τον εαυτό τους από το φαγητό.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η επιδίωξη της ομορφιάς δεν επηρεάζεται καθόλου από τις προτιμήσεις των ανδρών. Αλλά πολλά από αυτά γεννιούνται από την επιδίωξη της αισθητικής που άλλες γυναίκες βρίσκουν ελκυστική.
Όταν αυτή η απήχηση χρησιμοποιείται στο μάρκετινγκ (σκεφτείτε τα πρόσωπα για τις μεγάλες μάρκες ομορφιάς), αυτές οι τάσεις μεταφράζονται δίνοντας κάποιο μεγαλύτερο νόημα για άλλες γυναίκες: Να κάτι που είναι αξιοζήλευτο.
Ίσως κέρδισε το γενετικό λαχείο. Ίσως έχει χρήματα (και πολλά!). Ίσως είναι τόσο πειθαρχημένη. Είτε έτσι είτε αλλιώς, αξίζει να την μιμηθείς και να αποκτήσεις κίνητρο για να προσπαθήσεις.
Ομορφιά, σύμφωνα με τους άνδρες
Είναι πραγματικά η ομορφιά μόνο στο μάτι του θεατή; Ναι και όχι

Οι άντρες έχουν την τάση να τους αρέσουν οι καλλίγραμμες φιγούρες που δείχνουν υψηλή γονιμότητα. Σκεφτείτε το μεγάλο στήθος και την ιδιαίτερη κατανομή λίπους γύρω από τους γοφούς, τους γλουτούς και τους μηρούς. Οτιδήποτε δείχνει στην αρχέγονη πλευρά του εγκεφάλου τους ότι μια γυναίκα θα μπορούσε να φέρει ζωή και να μεγαλώσει υγιή παιδιά.

Δεν ταυτίζονται όμως όλοι οι άντρες. Συνήθως έχουν πιο ιδιαίτερες προτιμήσεις, όπως να προτιμούν μια πιο αθλητική σιλουέτα ή πιο πολλές καμπύλες, ή κοντές κοπέλες ή παρά πολύ ψηλές. Ωστόσο, πολλοί άντρες βγαίνουν ραντεβού και μάλιστα παντρεύονται εκτός αυτών των προτιμήσεων.
Δεν είναι ότι δεν βρίσκουν τη γυναίκα τους όμορφη ή δεν τους ελκύει, αλλά διαπιστώνουν ότι, αν και η ομορφιά της δεν αποτελείται από όλα τα τυπικά πράγματα που προτιμά, όταν συνδυάζεται με την εσωτερική της ομορφιά, την κάνει πιο επιθυμητή από την εικόνα μιας γυναίκας που πληροί όλα τα τυπικά φυσικά του κριτήρια.
Όλα αυτά είναι απλώς για να καταδειχθεί ότι το φάσμα της «ομορφιάς» είναι ευρύ, τουλάχιστον. Τα πρότυπα αλλάζουν ανάλογα με το σε ποιον προσπαθείτε να προωθήσετε την αγορά.
Στην περίπτωση του προτύπου ομορφιάς, δεν είναι συνεπές – φαίνεται να αλλάζει κάθε μερικές δεκαετίες. Είναι πραγματικά οι μέσοι άνδρες που αλλάζουν γνώμη για το τι θεωρούν ελκυστικό; Ή κάτι άλλο εντελώς;
Το «Impossible Beauty Standard» με την πάροδο του χρόνου

Το διαρκώς άπιαστο «αδύνατον πρότυπο ομορφιάς» περιλαμβάνει το ανδρικό πρότυπο ομορφιάς (από ένα εξελικτικό πρότυπο), αλλά μόνο μερικές φορές. Καλύτερα να πούμε ότι επικαλύπτεται κατά καιρούς.
Η πιο πρόσφατη τάση από τις αρχές της δεκαετίας του 2010 μέχρι πολύ πρόσφατα που μπορεί να οριστεί ως «Kardashian-chic» εμπίπτει σε αυτήν την κατηγορία επικάλυψης. Οι δείκτες γονιμότητας, όπως το μεγάλο στήθος και οι γλουτοί, ήταν στη μόδα για άλλη μια φορά, εγκαινιάζοντας την εποχή τής «γεμάτης» και της εντυπωσιακής φιγούρας-κλεψύδρα.

Συγκρίνετε το με την τάση που προηγήθηκε: heroin chic ή η φιγούρα που μοιάζει με ναρκομανή στα τέλη της δεκαετίας του ’90 και στις αρχές τής δεκαετίας του 2000. Και οι δύο αντιβαίνουν εντελώς σε αυτό που είναι το εξελικτικό πρότυπο έλξης για τους άνδρες.
Ενώ επικρατούσε αυτή η τάση, πολλά μοντέλα έμοιαζαν σχεδόν χωρίς καμπύλες, ενώ η εμφάνιση συμπληρωνόταν από μακιγιάζ, με πολύ σκούρα μάτια και έντονα γωνιακά χαρακτηριστικά.

Αν θέλουμε να αποδεχτούμε ότι οι άντρες γενικά ελκύονται από το θηλυκό και τουλάχιστον το βασικό στοιχείο τής υγείας, η heroin chic, απλά δεν είναι του γούστου τους.

Στη δεκαετία του 1980, είδαμε την εμφάνιση του «σκληρού σώματος». Βασικά, μια θηλυκή αλλά αρκετά αθλητική κατασκευή. Το είδαμε αυτό με τη διάδοση των βίντεο ασκήσεων στο σπίτι για γυναίκες (σκεφτείτε τα προγράμματα της Jane Fonda) και την προβολή μοντέλων όπως η Cindy Crawford.

Πιο ελκυστικό για τους άνδρες, αν και ίσως όχι για εκείνους που τους αρέσουν οι πιο έντονες καμπύλες. Πηγαίνοντας πιο πίσω, στις δεκαετίες του ’60 και του ’70, είδαμε την εκλαΐκευση του αδύνατου σώματος (σκεφτείτε την Τουίγκι), υπό μία έννοια προκατόχου της heroin chic. Αλλά στη δεκαετία του ’50, οι καμπύλες ήταν η ιστορία που κυριαρχούσε (σκεφτείτε τη Μέριλιν Μονρόε ή τη Σοφία Λόρεν, για παράδειγμα).
Αν αναζητήσετε ένα μοτίβο, θα δείτε ότι αυτές οι τάσεις είναι ταλαντευόμενες

Περνάμε από το ένα άκρο στο άλλο. Για λίγο κυριαρχεί η πολύ λεπτή σιλουέτα. Στη συνέχεια, μόλις οι γυναίκες και τα κορίτσια αναπτύξουν διατροφικές διαταραχές, γυρνάμε στις καμπύλες και στη συνέχεια, μία καλοσχηματισμένη, αλλά όχι πολύ γεμάτη σιλουέτα γίνεται η επόμενη υπέροχη τάση.
Ανάμεσα σε αυτές τις δύο ταλαντώσεις, φαίνεται ότι προσγειωνόμαστε σε μια τάση που είναι πιο ενδιάμεση, αλλά είναι ασυνεπής. Άλλωστε, εν μέσω της εποχής του «Kardashian chic», είδαμε όντως μια έξαρση στην εξύμνηση της παχυσαρκίας, που είναι ένα νέο, πρωτόγνωρο πρότυπο στο mainstream.
Ακόμη και πάλι, παραμένει μια υποκουλτούρα γύρω από τη θετικότητα του λίπους, η οποία στοχεύει να αποστιγματίσει την παχυσαρκία και να την αποκαλέσει όμορφη.
Φταίνε οι άντρες; Ναι. Όχι όμως με τον τρόπο που μπορεί να νομίζουμε

Ο μέσος άντρας που ψάχνει για μια γυναίκα δεν θέτει τα πρότυπα για το τι είναι όμορφο ή τι ανήκει στο εξώφυλλο ενός γυναικείου περιοδικού. Αλλά ειδικά στο παρελθόν, αυτή τη δουλειά πιθανότατα κατείχε ένας άντρας που αναζητούσε τον καλύτερο τρόπο για να πουλήσει προϊόντα στις γυναίκες, ώστε η εταιρεία στην οποία εργαζόταν να βγάλει πολλά χρήματα. Η δουλειά του ήταν να πουλάει φιλόδοξες εικόνες, όπως αυτές που συζητήσαμε νωρίτερα.
Είχε καθήκον να πείσει τις γυναίκες ότι και αυτές θα μπορούσαν να είναι τόσο όμορφες όσο το σημερινό «it girl» μόνο αν αγόραζε μια συγκεκριμένη απόχρωση κραγιόν Lancome ή Chanel No. 5. Μόλις οι γυναίκες πειστούν ότι χρειάζονται περισσότερα από αυτό, ίσως δίαιτα και άσκηση, ή πιο επεμβατικές διαδικασίες, τότε τροφοδοτούν ακόμη περισσότερο την οικονομία.
Η γυναικεία ομορφιά είναι μια τεράστια, παγκόσμια βιομηχανία

Ωστόσο, δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε πια τους άνδρες, επειδή είναι κυρίως γυναίκες που κατέχουν την πλειοψηφία αυτών των θέσεων και καθοδηγούν τις στρατηγικές μάρκετινγκ το 2025 σε μεγάλες και μικρές μάρκες ομορφιάς και ρούχων.
Αυτό αντικατοπτρίζεται στον τρόπο με τον οποίο τα οπτικά στοιχεία για τις διαφημίσεις έχουν αλλάξει με τις τάσεις. Οι γυναίκες σε αυτές τις θέσεις υψηλής ισχύος αγκαλιάζουν τη θετική για το σώμα, την εξαιρετικά εφικτή αισθητική παρά τις εικόνες σούπερ μόντελ, φιλοδοξίες με τις οποίες μεγαλώσαμε.
Οι γυναίκες στο μάρκετινγκ ομορφιάς

Δεν έχουν όλες τα χρήματα που διαθέτουν οι διασημότητες για να αποκτήσουν την ακριβή δομή του προσώπου τους. Ωστόσο, τάσεις που μπορεί να είναι οικονομικά πιο προσιτές στις γυναίκες εξακολουθούν να ενθαρρύνονται και, δυστυχώς, είναι υπερβολικές ως αποτέλεσμα.
Μια εκτίμηση για το κόστος των αισθητικών επεμβάσεων της Jennifer Lawrence υπολογίζεται σε λίγο πάνω από μισό εκατομμύριο δολάρια!
Το Lip filler, για παράδειγμα, είναι μέρος του σικ μοντέλου ομορφιάς και είναι εύκολο να το παρακάνετε. Οι άνδρες γενικά δεν έλκονται από αυτό, αλλά οι γυναίκες εξακολουθούν να ενθαρρύνουν η μία την άλλη να το αποκτήσει.

Μάλλον κανένας άντρας δεν ζήτησε από την κοπέλα ή τη σύζυγό του να κάνει προσθετική στοματικού λίπους, ωστόσο αυτή η τάση σαρώνει το Χόλιγουντ με ανησυχητικό ρυθμό, επηρεάζοντας τις γυναίκες που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τη διαδικασία να δοκιμάσουν άλλες μεθόδους για να πετύχουν την ίδια εμφάνιση.
Όταν μια γυναίκα παραδέχεται ότι έχει κάνει επέμβαση, μία από τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις είναι «από ποιον;» ή «πού το έκανες» ώστε να μπορούν να ακολουθήσουν τα βήματά τους.

Η πλαστική χειρουργική και το κυνήγι της τελειότητας καθοδηγείται από τα social media (και τις γυναίκες στα social media, πιο συγκεκριμένα). Ακόμη και τα φίλτρα που λάνσαραν ανόητες τάσεις έχουν γίνει ο οδηγός αυτών των διαρκώς μεταβαλλόμενων προτύπων ομορφιάς.
Έχουν εξελιχθεί στη δημιουργία του «τέλειου» προσώπου για εσάς σε μια στιγμή, κάνοντας τις γυναίκες να πιστεύουν πραγματικά ότι φαίνονται καλύτερα με μικρότερη μύτη ή ανασηκωμένα μάτια.

Μπορείτε ακόμη και να παρακολουθήσετε πώς οι γυναίκες επηρεάζουν η μία την άλλη βλέποντας την τρέλα με το καπέλο του μπέιζμπολ! Αυτό το βασικό αξεσουάρ του “it girl” το 2024 υπάρχει εδώ και πάνω από 100 χρόνια και οι γυναίκες δεν το σκέφτηκαν παρά μόνο μέχρι που κάποιος εξαιρετικός ειδικός στο μάρκετινγκ το έβαλε στα χέρια ορισμένων γυναικών με μεγάλη επιρροή που το έκαναν cool.
Εκεί όπου οι επωνυμίες βασίζονταν προηγουμένως σε διαφημιστικές καμπάνιες για να εμφανιστούν σε μεγάλες πόλεις ή σε περιοδικά στα οποία μπορούσαν να έχουν πρόσβαση πολλές γυναίκες, έχουν πλέον τη δύναμη της εικόνας ή την αισθητική διάδοση σε εφαρμογές κοινωνικών μέσων όπως το TikTok ή το Instagram.

Παραδείγματα αυτού είναι η αισθητική του «καθαρού κοριτσιού», του «εξοχικού ρομαντικού», της «κοκέτας» και πιο πρόσφατα, της αισθητικής τής «σύζυγος του γκάγκστερ» (ή επί το αγγλικότερον, “the mob wife”).
Και μόλις η τάση αποκτήσει έδαφος, θα μπορούσε να γίνει viral μόνο από τις γυναίκες που δημιουργούν περιεχόμενο και μάρκετινγκ προβάλλοντας την αισθητική τους σε άλλες γυναίκες.

Αυτές οι τάσεις δεν είναι απλώς όμορφες φωτογραφίες για να θαυμάσουν νεαρά κορίτσια και γυναίκες, είναι ακόμα πιο φιλόδοξες από τα μοντέλα μάρκετινγκ του παρελθόντος και περιλαμβάνουν μόδα, περιποίηση δέρματος, μακιγιάζ και πολλά άλλα.

Με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μπορείτε να δείτε κορίτσια από την πραγματική ζωή που ζουν με μοντέρνα αισθητική, όπως η αισθητική του «καθαρού κοριτσιού» που κυριαρχεί στον τρόπο ζωής τους, από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου. Τέτοια αισθητική και φιλόδοξο μάρκετινγκ παράγονται από γυναίκες, για γυναίκες.
Η έλξη του μέσου άντρα και το ερωτικό του ενδιαφέρον δεν εξαρτάται από την αυστηρή τήρηση των τάσεων, ή από την αναπαραγωγή μίας συγκεκριμένης αισθητικής. Όμως οι γυναίκες αποδίδουν νόημα και συμβολισμό στην αισθητική. Αν κάποια τα ενσαρκώνει, αυτό λέει κάτι για εκείνη.
Συμπέρασμα

Δεν είναι ότι οι άνδρες του μάρκετινγκ που έχουν όλη την ευθύνη. Εξάλλου, οι γυναίκες ανταποκρίθηκαν σε αυτά τα πρότυπα. Από μόνο του, αυτό είναι ένα ενδιαφέρον ζήτημα να λυθεί. Οι γυναίκες πέφτουν εύκολα στη μίμηση.
Είμαστε οπαδοί κάποιων στο TikTok που προτείνουν το τελευταίο microtrend, το μέικαπ που θα κάνει το δέρμα σας να μοιάζει με γυαλί, το κούρεμα που θα εξομαλύνει τα χαρακτηριστικά του προσώπου σας… δεν έχει τελειωμό.
Βομβαρδιζόμαστε συνεχώς με προϊόντα που «χρειαζόμαστε» είτε από influencers που επιλέγουμε να ακολουθήσουμε στο διαδίκτυο είτε ακόμα και καθημερινά κορίτσια στους κοινωνικούς μας κύκλους. Είμαστε αυτές που αγοράζουμε τα προϊόντα που μας εμπορεύονται άλλες γυναίκες.
Για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, οι γυναίκες αγκάλιασαν τις καμπύλες τους, έψαχναν στο google «προπονήσεις που θα κάνουν τους γλουτούς μεγαλύτερους» και ακολουθούσαν κάθε κίνηση των Kardashians.

Αλλά τη στιγμή που εμφανίστηκε το νεότερο «it girl» που είναι αδύνατη και αγκαλιάζει τον αέρα της «ήσυχης πολυτέλειας» (όπως η Sofia Richie) σε αντίθεση με τα προηγούμενα «πρότυπα», είμαστε έτοιμες να τα εγκαταλείψουμε και να αλλάξουμε ομάδα.

Αν είμαστε πραγματικά ειλικρινείς, δεν σκεφτόμαστε πολύ τι σκέφτονται οι άνδρες, αν δεν επιδιώκουμε ενεργά έναν σύντροφο. Μας νοιάζει αν οι άλλες γυναίκες πιστεύουν ότι είμαστε όμορφες και το ντύσιμό μας είναι χαριτωμένο.
Μπορούμε να δώσουμε χάρη σε νεαρά κορίτσια που θέλουν να κοινωνικοποιηθούν και θέλουν να χωρέσουν σε μια ομάδα ή μια κλίκα, καθώς η αντίληψή τους για τον κόσμο εξακολουθεί να περιορίζεται στα όρια του σχολείου ή του στενού κύκλου, όπου περιβάλλονται κυρίως από συνομηλίκους που είναι πολύ πρόθυμοι να τις κοροϊδέψουν επειδή ξεχωρίζουν.

Αλλά οι ενήλικες γυναίκες είναι αυτές που αγοράζουν χωρίς σκέψη οτιδήποτε τους διατίθεται στο εμπόριο και το καθιερώνουν ως πρότυπο ομορφιάς. Φανταστείτε! Τι θα γινόταν αν οι γυναίκες απέρριπταν το πρότυπο;
Αν έμεναν μόνο στο να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν για να τρώνε υγιεινά τρόφιμα, καλομαγειρεμένα γεύματα, να κοιμούνται καλά, να ασκούνται και να κινούνται καθημερινά, να μιλάνε με τα αγαπημένα τους πρόσωπα κάθε μέρα και να φροντίζουν την ομορφιά τους με λογικό προϋπολογισμό που δεν θα τις οδηγήσει σε σοβαρή οικονομική πίεση;