Γιατί οι άνθρωποι έλκονται τόσο πολύ από το νερό;
Η εξέλιξη και η ψυχολογία υποδηλώνουν ότι η αγάπη μας για το νερό είναι αρχέγονη και εξακολουθεί να επηρεάζει τις προτιμήσεις μας και τη συμπεριφορά των καταναλωτών σε ολόκληρο τον κόσμο. Και ακριβώς επειδή μας έλκει το νερό… μας έλκουν και τα γυαλιστερά πράγματα! Σας προκαλέσαμε το ενδιαφέρον;
Από τη Μαρία Καλοπούλου
Στο πλαίσιο των αστραφτερών θαλασσινών οριζόντων ή μίας ήρεμης λίμνης, είναι εκεί που πολλοί από εμάς θέλουν να είμαστε!
Είτε μιλάμε για τη θάλασσα, τις αλπικές λίμνες και τα ποτάμια είτε για ένα απλό σιντριβάνι σε ένα πάρκο, υπάρχει κάτι στο νερό που μας μαγνητίζει. Ο ανθρώπινος ψυχισμός, μιλώντας γενικά, έλκεται από το νερό.
Απλά σκεφτείτε την τάση των πόλεων και των κωμοπόλεων
Πολλές από αυτές είναι χτισμένες γύρω από ποτάμια, λίμνες ή είναι παραθαλάσσιες. Ομοίως, μπορείτε να στοιχηματίσετε ότι το νερό είναι κυρίαρχο θέμα σχεδόν σε οποιαδήποτε λίστα κορυφαίων προορισμών διακοπών και εμπειριών.
Κάποιες έρευνες δείχνουν ότι όχι μόνο είναι πρακτικό και απαραίτητο για την επιβίωση του ανθρώπου, αλλά και ότι το νερό προσελκύει τους ανθρώπους, αιχμαλωτίζει την προσοχή μας και επηρεάζει τη συμπεριφορά μας με κάποιους απροσδόκητους τρόπους.
Βασική ανθρώπινη ανάγκη
Για αρχή, ας υπονοήσουμε το προφανές: Αν δεν είστε σύστημα τεχνητής νοημοσύνης που διαβάζει αυτήν την ιστορία, είστε κυρίως φτιαγμένοι από νερό.
Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι περίπου το 60% του τυπικού ενήλικου ανθρώπινου σώματος είναι από νερό. Ως εκ τούτου, οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να επιβιώσουν μόνο λίγες μέρες χωρίς να καταναλώσουν το πολύτιμο υγρό.
Για να καλύψουν αυτή την ανάγκη, οι αρχαίοι μας πρόγονοι (και τα αρχαία ξαδέρφια τους πριν από αυτούς, μέχρι το ψάρι) πιθανότατα έζησαν ή πέθαναν με βάση την ικανότητά τους να ανιχνεύουν μια καθαρή πηγή πόσιμου νερού.
Σε ορισμένες περιπτώσεις και περιστάσεις, ένα μικροσκοπικό ρυάκι θα αρκούσε. Μεγαλύτερα σώματα γλυκού νερού, φυσικά, παρείχαν μια σταθερή, αξιόπιστη παροχή, η οποία υποστήριξε επίσης άλλες πτυχές του ανθρώπινου πολιτισμού.
Δεν είναι λοιπόν περίεργο γιατί οι άνθρωποι συγκεντρώνονταν σε τοποθεσίες και χωριά – που συχνά έγιναν μεγάλες πόλεις – και βρίσκονταν κοντά στο νερό.
Ευλάβεια για το νερό
Το 2010, μια ομάδα Βρετανών ερευνητών διερεύνησε την ανθρώπινη προτίμηση για το νερό τόσο σε φυσικές όσο και σε δομημένες περιβαλλοντικές τοποθεσίες.
Δηλαδή, αξιολόγησαν πώς ανταποκρίθηκαν οι άνθρωποι τόσο σε εικόνες όσο και σε πραγματικούς φυσικούς χώρους με βάση την παρουσία ή την απουσία (και την ποσότητα) του νερού.
Αυτή η μελέτη αποκάλυψε ότι τόσο οι φυσικές όσο και οι δομημένες υδάτινες τοποθεσίες συνδέονται με υψηλότερες προτιμήσεις, πιο θετικά αποτελέσματα και υψηλότερες αντιληπτές ιδιότητες αποκατάστασης από εκείνες που δεν έχουν.
Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι η μακροπρόθεσμη εξελικτική ανάγκη συνδέεται με την «ευλάβεια του νερού», προσθέτοντας ότι, «οι πρώτοι άνθρωποι που έλκονταν από υδάτινα περιβάλλοντα με αποθέματα γλυκού νερού μπορεί να ήταν πιο πιθανό να επιβιώσουν από εκείνους που προσελκύονταν από μη υδρόβια περιβάλλοντα».
Γιατί οτιδήποτε γυαλιστερό μάς δελεάζει;
Παρεμπιπτόντως, το 2013, μια άλλη ομάδα ερευνητών δημοσίευσε μια συναρπαστική μελέτη που περιστρέφεται γύρω από το γιατί οι άνθρωποι προτιμούν τις γυαλιστερές υφές.
Ενώ η έρευνα στόχευε στη συμπεριφορά των καταναλωτών και στο μάρκετινγκ ειδών όπως κοσμήματα και τσάντες, αυτά τα ευρήματα οδήγησαν επίσης την ομάδα στο νερό – καθώς σχετίζεται με την εξελικτική ψυχολογία.
Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η έμφυτη ανάγκη μας για γλυκό νερό, το οποίο συχνά έχει μια γυαλιστερή, αντανακλαστική λάμψη, μπορεί να εξηγήσει γιατί αγαπάμε τα λαμπερά πράγματα. Ή, απλά: Στους ανθρώπους αρέσουν οι γυαλιστερές υφές γιατί τους θυμίζει υγρασία.
Μεταξύ των αποδεικτικών στοιχείων, ένα από τα τεστ στη μελέτη τους περιελάμβανε τη χορήγηση αλμυρών κράκερ σε μερικούς συμμετέχοντες, ενώ κατέγραψαν ταυτόχρονα πόσο τους άρεσαν συγκεκριμένες γυαλιστερές εικόνες που τους παρουσιάζονταν. Μια ομάδα ελέγχου απάντησε επίσης στις ίδιες εικόνες, χωρίς να φάει αλμυρά κράκερ.
Όπως είχε προβλεφθεί, όσοι έτρωγαν κράκερ – και διψούσαν περισσότερο – έμοιαζαν να ελκύονται περισσότερο από τις γυαλιστερές εικόνες. «Όταν οι άνθρωποι διψούν, η προτίμησή τους για γυαλιστερό αυξάνεται», έγραψαν οι ερευνητές στη μελέτη.
