Τσουκνίδες, σφήκες, μέδουσες κι άλλοι εχθροί του… καλοκαιριού

Παρά την ένδοξη άφιξη του καλοκαιριού, σίγουρα υπάρχει ένα κεντρί στην ουρά της σεζόν – κυριολεκτικά. Δεν είναι μόνο τα ηλιακά εγκαύματα που πρέπει να προσέχουμε. Από τσουκνίδες μέχρι μέδουσες, το καλοκαίρι φέρνει μια μεγάλη ομάδα από… εχθρούς. Τι πρέπει να προσέχετε και πώς αντιμετωπίζετε τα τσιμπήματα, αν τύχει το κακό.

Γράφει ο Dan Baumgardt, Επίκουρος Καθηγητής, Σχολή Φυσιολογίας, Φαρμακολογίας και Νευροεπιστήμης, Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ

Από τον κήπο μέχρι την παραλία, το καλοκαίρι έχει πολλά τσιμπήματα – αλλά η προετοιμασία μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά. Είτε πρόκειται για τσουκνίδες, μέλισσες ή τσιμπούρια, η καλύτερη προσέγγιση είναι η πρόληψη (σκεφτείτε γάντια, απωθητικό και ευαισθητοποίηση), ακολουθούμενη από άμεση θεραπεία εάν χρειάζεται.

Χρησιμοποιήστε καλαμίνη ή αντιισταμινικά για εξανθήματα και τσιμπιδάκι για την αφαίρεση πλοκαμιών τσιμπουριών ή μεδουσών. Παρακολουθήστε προσεκτικά για σημάδια λοίμωξης ή αλλεργικής αντίδρασης και ζητήστε πάντα ιατρική συμβουλή εάν κάτι δεν σας φαίνεται σωστό.

Ας αναλύσουμε τους κύριους ενόχους:

Τσιμπήματα φυτών: Τσουκνίδες

Πρώτα απ ‘όλα, η ταπεινή αλλά ισχυρή κοινή τσουκνίδα, η οποία ευδοκιμεί σε φράκτες και κήπους, φτάνοντας συχνά σε εντυπωσιακά ύψη έως και δύο μέτρα μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού. Το τσίμπημά τους προέρχεται από μικροσκοπικές τρίχες που ονομάζονται τριχώματα, οι οποίες εγχέουν ισταμίνη και άλλους ερεθιστικούς παράγοντες στο δέρμα ως μορφή άμυνας.

Η ισταμίνη προκαλεί τα κλασικά σημάδια φλεγμονής: ερυθρότητα, πρήξιμο, θερμότητα και πόνο – όλα εμφανή στο ανυψωμένο, κόκκινο εξάνθημα γνωστό ως κνίδωση. Όπως ήταν αναμενόμενο, η λατινική ονομασία για την οικογένεια τσουκνίδας είναι urtica, που σημαίνει «τσιμπάω».

Και τι γίνεται με αυτή την παλιά θεραπεία του τριψίματος ενός φύλλου τσουκνίδας στο τσίμπημα; Ειλικρινά, καλή τύχη στην αναγνώριση ενός ανάμεσα στα 200 και πλέον είδη. Ενώ ο χυμός μπορεί να προσφέρει μια ήπια καταπραϋντική δράση, δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις για μια δραστική ένωση που μειώνει τα συμπτώματα.

Αν λειτουργεί για εσάς, τέλεια, αλλά η λοσιόν καλαμίνας ή τα αντιισταμινικά που διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή είναι πολύ πιο αξιόπιστα. Και χρησιμοποιήστε κάποια μορφή προστασίας εξαρχής – αν τα καθαρίζετε από τον κήπο σας, φορέστε γάντια και προχωρήστε προσεκτικά.

Έντομα: Μέλισσες, σφήκες και αλογόμυγες

Καθώς ανεβαίνουν οι θερμοκρασίες, αυξάνεται και ο αριθμός των εντόμων που τσιμπούν, όπως οι μέλισσες και οι σφήκες, για να μην αναφέρουμε τις τρομερές αλογόμυγες. Ενώ οι περισσότερες δεν τσιμπούν εκτός αν προκληθούν, όταν το κάνουν, μπορεί να είναι δυσάρεστο.

Τα περισσότερα τσιμπήματα προκαλούν τοπικό ερεθισμό – η απλή ανακούφιση από τον πόνο και τα αντιισταμινικά συνήθως κάνουν τη δουλειά εδώ. Αλλά μερικές φορές, είτε το αρχικό τσίμπημα είτε το επακόλουθο ξύσιμο μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις.

Η κυτταρίτιδα (cellulitis) είναι μια βαθύτερη δερματική λοίμωξη που μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα αν δεν αντιμετωπιστεί. Ενώ οι ηπιότερες περιπτώσεις μπορεί να υποχωρήσουν με από του στόματος αντιβιοτικά, ορισμένες λοιμώξεις μπορεί να είναι σοβαρές – ακόμη και απειλητικές για τη ζωή – και να απαιτούν νοσοκομειακή περίθαλψη.

Εάν ένα σημείο τσιμπήματος ή το περιβάλλον δέρμα γίνει κόκκινο, ζεστό, επώδυνο ή πρησμένο, ζητήστε επείγουσα ιατρική συμβουλή. Και αν αισθάνεστε αδιαθεσία με συμπτώματα όπως πυρετό, ρίγη ή ταχυπαλμία, αντιμετωπίστε το ως επείγον περιστατικό.

Τα τσιμπήματα εντόμων μπορούν επίσης να προκαλέσουν αναφυλαξία, μια απειλητική για τη ζωή αλλεργική αντίδραση που πράγματι μπορεί (αν και σπάνια) να οδηγήσει σε θάνατο. Να λαμβάνετε πάντα σοβαρά υπόψη τα αναφυλακτικά συμπτώματα, όπως πρήξιμο στο πρόσωπο, δυσκολία στην αναπνοή ή ζάλη – και καλέστε αμέσως το 166.

Κρότωνες: Μικρά τσιμπήματα, μεγάλοι κίνδυνοι

Τα τσιμπήματα τσιμπουριών είναι επίσης πιο συχνά το καλοκαίρι, χάρη στο πιο εκτεθειμένο δέρμα και τον χρόνο που περνάμε σε ψηλό γρασίδι ή δάση. Τα τσιμπούρια είναι μικροσκοπικά – συχνά μικρότερα από έναν σπόρο παπαρούνας – και μπορούν εύκολα να μην τα προσέξετε μέχρι να γεμίσουν με αίμα.

Συνήθως είναι ακίνδυνα, αλλά ορισμένα τσιμπούρια μεταφέρουν ασθένειες όπως η νόσος του Lyme, μια βακτηριακή λοίμωξη που μπορεί να προκαλέσει κόπωση, πόνο στις αρθρώσεις και, εάν δεν αντιμετωπιστούν, σοβαρές επιπλοκές που επηρεάζουν το νευρικό σύστημα ή την καρδιά.

Τα τσιμπούρια μπορούν επίσης να μεταδώσουν την εγκεφαλίτιδα που μεταδίδεται από τσιμπούρια, μια ιογενή λοίμωξη που μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή του εγκεφάλου, αν και είναι πολύ σπάνια. Προσέξτε για το εμφανές εξάνθημα και τα συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη μετά από ένα τσίμπημα – και ζητήστε επείγουσα ιατρική συμβουλή εάν εμφανιστούν.

Για να αφαιρέσετε ένα τσιμπούρι, χρησιμοποιήστε τσιμπιδάκι με λεπτή άκρη, πιάνοντάς το όσο το δυνατόν πιο κοντά στο δέρμα και τραβώντας σταθερά. Μην το στρίβετε.

Θέλετε να βγει ολόκληρο το τσιμπούρι, μαζί με τα πόδια του. Και μην πιέζετε το σώμα του, καθώς αυτό μπορεί να ωθήσει πιθανώς μολυσμένα υγρά στην κυκλοφορία του αίματός σας, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης παθήσεων όπως η νόσος του Lyme, μεταξύ άλλων.

Θαλάσσια τσιμπήματα: Μέδουσες και τσούχτρες

Και τέλος, το απροσδόκητο τσίμπημα από τη θάλασσα. Τα παράκτια νερά μπορούν να φιλοξενήσουν μια ποικιλία μεδουσών, από τις ελαφρώς ερεθιστικές έως τις εντυπωσιακά επώδυνες.

Τα περισσότερα είδη προκαλούν μικρά εξανθήματα, αλλά να είστε επιφυλακτικοί. Ακόμα και οι μέδουσες που ξεβράζονται στην ακτή μπορούν να τσιμπήσουν, μερικές φορές για μέρες. Εάν σας τσιμπήσει, ξεπλύνετε την περιοχή με θαλασσινό νερό (όχι γλυκό νερό) ή μουλιάστε σε ζεστό νερό.

Αποφύγετε το τρίψιμο ή τη χρήση ούρων – ναι, αυτή η παλιά ιδέα δεν είναι ιατρικά ορθή. Το να ουρείτε σε ένα τσίμπημα μέδουσας μπορεί να χειροτερέψει τα πράγματα προκαλώντας μεγαλύτερη απελευθέρωση δηλητηρίου από τα κολλημένα πλοκάμια.

Αν τα πλοκάμια είναι ακόμα κολλημένα στο δέρμα, χρησιμοποιήστε τσιμπιδάκι ή την άκρη μιας πιστωτικής κάρτας για να τα αφαιρέσετε απαλά. Μην χρησιμοποιείτε το γυμνό σας χέρι – μπορεί να καταλήξετε να σας τσιμπήσει και σε αυτό.

Και όπως τα τσιμπήματα εντόμων, οι μέδουσες σπάνια μπορούν να προκαλέσουν αναφυλακτικό σοκ. Εάν κάποιος εμφανίσει συμπτώματα, μη διστάσετε να ζητήσετε βοήθεια έκτακτης ανάγκης.

ΠΗΓΗ: www.theconversation.com