Γιατί νιώθουμε όλο και λιγότερο ενήλικες πια;

Πόσο δύσκολο είναι να παραδεχτούμε ότι μεγαλώνουμε; Τι σημαίνει «μεγαλώνουμε»; Η ενηλικίωση είναι ένας αγώνας ζωής στον οποίο καλούμαστε να πάρουμε μέρος χωρίς να είμαστε απολύτως έτοιμοι. Ωστόσο, χρειάζεται πραγματικά να ανησυχούμε ή όχι;

Από την Δέσποινα Σάμψων

Πότε έρχεται εκείνη η στιγμή που αισθανόμαστε πραγματικά ότι μεγαλώσαμε; Για κάποιες από εμάς όταν αισθανόμαστε τα πρώτα σημάδια της κούρασης. Για άλλες, όταν πιάνουμε τον εαυτό μας να στοιβάζει στο καλάθι του σούπερ μάρκετ μπρόκολο, ακτινίδια, αβοκάντο και άλλα super foods,  που στην παιδική μας ηλικία αρνούμασταν πεισματικά να δοκιμάσουμε…

Πότε είμαστε πραγματικοί ενήλικες;

Όταν ανακαλύπτουμε με τρόμο ότι αναζητάμε την παρέα άλλων ενηλίκων στο περιβάλλον μας, λένε κάποιοι. Νιώθουμε εμείς μέσα μας ενήλικες; Περιμέναμε ότι θα ήταν έτσι η ενηλικίωση, όταν είμαστε παιδιά; Καμία σχέση!

Πώς μας βλέπουν, όμως οι άλλοι τώρα που μεγαλώσαμε; Μήπως μόνο εμείς νιώθουμε λιγάκι σαν τον Πίτερ Παν που δεν μεγάλωνε ποτέ;

Στην πραγματικότητα, όσα χρόνια κι αν περάσουν, ο τρόπος που βλέπουμε εμείς τον εαυτό μας και ο τρόπος που μας βλέπουν οι άλλοι διαφέρουν μεταξύ τους.

Για παράδειγμα, στην επαγγελματική αρένα οι αξιολογήσεις αυτού του τύπου δεν ταυτίζονται ποτέ. Μπορεί λίγο μετά τα τριάντα μας να έχουμε ξεκινήσει μια επιχείρηση και να θεωρούμε τον εαυτό μας ακόμα ερασιτέχνη, που κάνει λάθη και μαθαίνει από αυτά.

Στην άλλη γωνία, όμως ένας 25χρονος μπορεί να θεωρεί εμάς ήδη βετεράνους στις νεοφυείς επιχειρήσεις και να ζητάει από εμάς συμβουλές για την εξέλιξη της καριέρας του. Χάος;

Οι ειδικοί συμβουλεύουν σε αυτές τις περιπτώσεις να επαναλαμβάνουμε μέσα μας ότι είμαστε ήδη επαγγελματίες, με εισοδήματα που μας επιτρέπουν να καλύπτουμε τα έξοδα στέγης και διαβίωσης και άλλα ενθαρρυντικά… Ωστόσο, κάτι στο βάθος της ψυχής μας αρνείται να παραδεχτεί ότι είμαστε αρκετά μεγάλοι…

Ενηλικίωση χωρίς εφόδια

Για την πλειοψηφία, ο όρος «ενηλικίωση» αρχικά ταυτίζεται με το πέρασμα και την υλοποίηση απλοποιημένων πράξεων, που, όμως, χαμηλώνουν το επίπεδο των προσδοκιών που κουβαλάει ο όρος σήμερα.  Δηλαδή, είσαι μεγάλος, γιατί προφανώς είσαι άνω των 18.

Είσαι μεγάλος γιατί μπορείς να πληρώσεις έναν λογαριασμό κινητής τηλεφωνίας ή να βάλεις πλυντήριο και να πλύνεις τα ρούχα σου χωρίς να καταφεύγεις στη μαμά σου… Ωστόσο, δεν είσαι ακόμα μεγάλος για να τα βγάλεις πέρα με θηρία…

Μέσα σε ένα περιβάλλον απαιτητικό όπου συμβαίνουν καταιγιστικές κοινωνικοοικονομικές αλλαγές, ο νέος άνθρωπος, που έχει ήδη ενηλικιωθεί, καλείται να τα «βγάλει πέρα» με αντικειμενικές δυσκολίες και προκλήσεις.

Για παράδειγμα, η συνεχής επιμόρφωση, η αύξηση της παραγωγικότητάς του, η βελτίωση των επαγγελματικών του εφοδίων, η διαχείριση ιδιαίτερα πιεστικών καταστάσεων… Αποτέλεσμα; Όλο και περισσότεροι φτάνουν στα όρια της εξάντλησης έχοντας «καεί» πριν κλείσουν τα 25.

Μία ολόκληρη φουρνιά ανθρώπων που θα έπρεπε να «πετάνε», αισθάνονται τεράστια δυσκολία να διεκπεραιώσουν ακόμα και μια απλή ρύθμιση στην Εφορία… Τα περίφημα αποθέματα ενέργειας έχουν μηδενιστεί…

Πόσο οξύμωρο, όμως ακούγεται αυτό; Είμαστε ενήλικες, νιώθουμε ακόμα παιδιά αλλά έχουμε ήδη κουραστεί και σερνόμαστε σαν συνταξιούχοι με 40 χρόνια προϋπηρεσία…

Στην Αμερική, λοιπόν, στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια υπήρχε η ιδέα να προσφέρουν ένα μάθημα για την ενηλικίωση κάνοντας πιο εύκολη τη μετάβαση στην επόμενη …πίστα. Ο λόγος ήταν ακριβώς αυτός.

Η σειρά μαθημάτων κάλυπτε μια σειρά από πρακτικά εφόδια – ικανότητες -, όπως για παράδειγμα η διαχείριση της καθημερινότητας και η ανάπτυξη της κοινής λογικής, δεξιότητες οι οποίες μάλλον δεν είχαν «διδαχθεί» στο σχολείο.

Μάλιστα, μια εικοσάχρονη φοιτήτρια που συμμετείχε και στη δημιουργία του μαθήματος, δήλωσε αφοπλιστικά ότι συνειδητοποίησαν μέσα στην τάξη ότι μάθαιναν για πράγματα που δεν διδάσκονταν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση όπως οι φόροι ή το πώς να φροντίσουν τον εαυτό τους.

Ακούγεται ενδιαφέρον αλλά μάλλον ασύμβατο με την ελληνική πραγματικότητα ενός νέου ανθρώπου που στηρίζεται σε πολλά ζητήματα στους γονείς του, οι οποίοι θα φροντίσουν στο ξεκίνημά του πολλές άχαρες διαδικασίες.

Από την άλλη, ο προβληματισμός είναι υπαρκτός! Αυτό σημαίνει να είσαι μεγάλος; Να μαγειρεύεις υγιεινά; Να προγραμματίζεις τις αγορές σου έχοντας καλύψει τις υποχρεώσεις σου στο κράτος; Να γνωρίζεις απέξω το ΑΦΜ σου;

Η υπέροχη ρευστότητα του σήμερα

Τον 17ο αιώνα τα πράγματα ήταν πιο απλά. Στα 13 παντρευόσουν και πριν τα 30 είχαν ήδη μεγαλώσει τα παιδιά σου. Τον 21ο αιώνα με μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, όλοι αναβάλλουμε τις σημαντικές αποφάσεις-σταθμούς στη ζωή μας. Παντρευόμαστε και αποκτάμε παιδιά σε μεγαλύτερες ηλικίες ξεχειλώνοντας την περίοδο της εφηβείας.

Οι λόγοι που παρατείνουμε αυτή την περίοδο συνάδουν με τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε ως millennials: έχουμε άγχος, δουλεύουμε για αποδοχές που δεν μας επιτρέπουν σε καμία περίπτωση να αποκτήσουμε δικό μας ακίνητο και καλούμαστε να πληρώσουμε μεγάλους φόρους.

Το αντίτιμο είναι η εξασφάλιση της ελευθερίας μας στις ελάχιστες διακοπές μας, η ανάγκη να διαφυλάξουμε αυτό το συναίσθημα ανεμελιάς, η δυνατότητα να ταξιδεύουμε χωρίς περιττά βάρη για πάντα.

Ναι, μπορεί να ξοδεύουμε σχεδόν τα ίδια ποσά με μια δόση στεγαστικού δανείου σε ένα ηλεκτρικό πατίνι ή ένα design αποχυμωτή για τα smoothies μας αλλά τουλάχιστον νιώθουμε καλύτερα με τον εαυτό μας.

Αντί για γάμο, έχουμε μια δυνατή φιλία. Αντί για σύζυγο, έχουμε ενδιαφέρουσες ερωτικές εμπειρίες.  Η ρευστότητα της εποχής ίσως είναι το κλειδί που θα ανοίξει την πόρτα των προβληματισμών μας για το πέρασμα στην ενηλικίωση.

Μεγαλώνουμε όταν είμαστε ελεύθεροι να γράψουμε εμείς οι ίδιοι το λυσάρι της ζωής μας. Και το μυστικό της ενηλικίωσης κρύβεται σε κάτι απλό: κανείς δεν γνωρίζει τη συνταγή!

Ποιος μας είπε ότι θα ακολουθήσουμε όλοι το ίδιο μονοπάτι στη ζωή; Ούτε μοιραζόμαστε τις ίδιες προτεραιότητες, ούτε προερχόμαστε από το ίδιο κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και πιθανόν έχουμε και διαφορετικές σεξουαλικές προτιμήσεις.

Το μυστικό πέρασμα στην ωριμότητα τελικά δεν ακολουθεί την ίδια διαδρομή που πήραν οι προηγούμενες γενιές. Μπορεί η απασχόληση, η συγκατοίκηση με έναν σύντροφο ή η δημιουργία οικογένειας να αποτελούν έναν τρόπο αλλά σίγουρα ένα κομμάτι μέσα μας θα νιώθει ότι δεν έχει φτάσει στο σημείο της ενηλικίωσης που ονειρευόταν όταν ήταν μικρός.

Ίσως τελικά το μυστικό της ενηλικίωσης κρύβεται σε κάτι απλό: ότι κανένας μας δεν γνωρίζει τη συνταγή. Μπορεί σε πιο τρυφερές ηλικίες να νομίζαμε ότι οι γονείς μας είχαν το μαγικό λυσάρι για όλα τα προβλήματα και τα ήξεραν όλα.

Γρήγορα καταλάβαμε ότι κάτι τέτοιο δεν υπήρξε ποτέ. Μεγάλος γίνεσαι είτε πληρώσεις για πανάκριβα μαθήματα, είτε όχι. Και το πιο μεγάλο μάθημα που θα πάρουμε είναι αυτό της ανεξαρτησίας. Μεγαλώνουμε όταν είμαστε ελεύθεροι να γράψουμε εμείς οι ίδιοι το λυσάρι της ζωής μας.