Η αισθητική του ψαρά – Μια κληρονομιά… από τη θάλασσα

Ο κόσμος των ναυτικών ενδυμάτων είναι «βυθισμένος» στην ιστορία, αντανακλώντας το διαρκές πνεύμα των ψαράδων, ναυτικών και εξερευνητών που έχουν τολμήσει να διαπλεύσουν τους απέραντους ωκεανούς της Γης. Τα ρούχα τους, σχεδιασμένα να αντέχουν στα στοιχεία της φύσης, έχουν ξεπεράσει τον αρχικό τους σκοπό, και έχουν γίνει βασικό στην καθημερινή μόδα – ειδικά τώρα με την εμφάνιση του Fisherman Core!

Από τη Μαρία Καλοπούλου

Γνωστά για την πρακτικότητα, τη ζεστασιά και την ανθεκτικότητά τους, τα ρούχα των ψαράδων/ναυτικών ενσαρκώνουν μια αξιοθαύμαστη απλότητα. Συχνά σκεφτόμαστε τα ρούχα των ψαράδων σε αποχρώσεις του μπλε καθώς και των ριγέ – βλέπε π.χ. τα γαλλικά ριγέ των ναυτικών της Βρετάνης στη Γαλλία – ωστόσο, αυτά τα αγαπημένα στυλ, όπως όλα τα πράγματα, έχουν διαφοροποιηθεί με την πάροδο των ετών.

Η νιτσεράδα του… ψαρά

Οι ψαράδες αναζητούσαν τρόπους να παραμένουν στεγνοί και ζεστοί σε απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες. Μία από τις πρώτες καινοτομίες στα ναυτικά εξωτερικά ρούχα ήταν το υφασμάτινο μπουφάν με επεξεργασία λαδιού.

Κατασκευασμένο με επεξεργασία υφάσματος με ρητίνη ή λίπος, το οποίο με τη σειρά του δημιουργούσε ένα φράγμα που απωθούσε το νερό και κρατούσε τα μάλλινα ρούχα του χρήστη στεγνά από κάτω, αυτά αρχικά παράγονταν σε απαλούς τόνους.

Καθώς όμως προόδευαν οι τεχνικές βαφής, άρχισαν να εμφανίζονται στις πιο φωτεινές αποχρώσεις του πορτοκαλί, του κίτρινου και του κόκκινου, τις οποίες ίσως σκεφτόμαστε σήμερα. Για τους ψαράδες φυσικά, η εξέλιξη του χρώματος σήμαινε βελτιωμένη ορατότητα σε περίπτωση που ένας ναύτης έπεφτε στη θάλασσα.

Παρά τα πρακτικά οφέλη, τα παραδοσιακά πανωφόρια από ύφασμα λαδιού είχαν τα μειονεκτήματά τους – δηλαδή τη μυρωδιά και τη φθορά τους με την πάροδο του χρόνου. Καθώς η τεχνολογία προόδευε, το ύφασμα λαδιού τελικά αντικαταστάθηκε από πανωφόρια από καουτσούκ από βαμβάκι, προσφέροντας μια πιο ανθεκτική και λιγότερο «δύσοσμη» εναλλακτική λύση!

Από τον ψαρά στο… Ναυτικό

Όσον αφορά το Ναυτικό, πρόκειται ίσως τον πιο επιδραστικό από όλους τους στρατιωτικούς θεσμούς – τουλάχιστον στην ανδρική ενδυμασία – στην ένδυση και την προσαρμογή της στη σύγχρονη εποχή.

Ενώ οι ναυτικοί οργανισμοί υπήρχαν σε όλη την Ευρώπη ήδη από τον 1500, οι στολές δεν εισήχθησαν παρά πολύ αργότερα. Και η επιρροή τους στη μόδα; Σχεδόν άμεση!

Αυτό που είναι ίσως το πιο ενδιαφέρον είναι ότι όλα τα στυλ που πολλοί από εμάς έχουμε υιοθετήσει ή που σκεφτόμαστε όταν αναφέρεται η αισθητική του ψαρά, είναι ένα αμάλγαμα στολών από όλο τον κόσμο:

Peacoat – Αυτό το κοντό σταυρωτό ημίπαλτο είναι κατασκευασμένο συνήθως από χοντρό μάλλινο ύφασμα και είναι σχεδιασμένο για να αντέχει στα μεγάλα κρύα. Στα ελληνικά, είναι γνωστό και ως πατατούκα (που σήμαινε κάτι χοντροκομμένο!), συνήθως έχει τεράστιο κολάρο στον λαιμό, καθώς και μεγάλα και εντυπωσιακά κουμπιά.

Πρόκειται για ένα πανωφόρι που μπορεί, αν συνδυαστεί κατάλληλα, να δώσει ένα όμορφο και ιδιαίτερο στυλ και εκτός από το κλασικό σκούρο μπλε ή μαύρο, πλέον έχει και άλλα χρώματα.

Δημιουργήθηκε το 1800 από το ολλανδικό ναυτικό ως μέρος της στολής και αργότερα το Βασιλικό βρετανικό ναυτικό έφτιαξε τη δική του εκδοχή που έγινε τόσο δημοφιλής που πέρασε τον Ατλαντικό για να φτάσει στην Αμερική και να αποτελέσει μέρος της στολής του Αμερικανικού Ναυτικού.

Το όνομα του προέρχεται από την ολλανδική λέξη «pijjekker» που σημαίνει χοντρό μαλλί. Έγινε τόσο δημοφιλές μεταξύ των ναυτικών, που όταν τελείωναν τη θητεία τους, έψαχναν τρόπους να παραμείνει το συγκεκριμένο παλτό-τζάκετ στα χέρια τους.

Δεν είναι τυχαίο, ότι μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πέρασε δυναμικά στην ανδρική μόδα και από εκεί και στη γυναικεία γκαρνταρόμπα.

Duffle Coat ή απλά, μοντγκόμερι – Το παλτό τύπου duffle έχει στρατιωτική προέλευση. Χρονολογείται από την Αγγλία του 19ου αιώνα, όταν το Βρετανικό Ναυτικό έψαχνε για ένα νέο παλτό για τους ναυτικούς του.

Παρήγγειλαν το παλτό τύπου duffle για τον πρακτικό σχεδιασμό του και το ανθεκτικό, αδιάβροχο ύφασμά του. Το όνομα προέρχεται από τη βελγική πόλη Duffel, όπου εφευρέθηκε ο ειδικός τύπος μαλλιού.

Η άνετη εφαρμογή ήταν αρκετά φαρδιά, ώστε οι ναύτες να φορούν άνετα τις στολές τους από κάτω, ενώ το μπροστινό μέρος και η κουκούλα εξασφάλιζαν ζεστασιά και προστασία από τις σκληρές καιρικές συνθήκες που βίωναν, και ήταν επίσης πιο εύκολο να ανοίξουν και να κλείσουν με γάντια.

Σύντομα, το παλτό duffle έγινε βασικό ένδυμα για τους ναυτικούς σε όλο τον κόσμο και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Μετά τον πόλεμο, τα πλεονάζοντα στρατιωτικά ρούχα κυκλοφόρησαν στο κοινό, όπου απέκτησαν μεγάλη δημοτικότητα. Διασημότητες όπως ο Jean Cocteau, ο Jack Nicholson και ο David Bowie βοήθησαν ιδιαίτερα να έρθει στο προσκήνιο τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Έκτοτε, το παλτό duffle εξακολουθεί να αποτελεί βασικό στοιχείο της ανδρικής ένδυσης αλλά ενίοτε και της γυναικείας.

Τα πιο αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά ενός παλτού τύπου duffle είναι οι μπροστινές μπαρέτες και η κουκούλα. Ένα παραδοσιακό παλτό τύπου duffle θα έχει μπαρέτες από κέρατο βουβαλιού και δερμάτινα λουράκια.

Τα παραδοσιακά παλτό τύπου μοντγκόμερι διαθέτουν επίσης χοντρό, βαρύ βρασμένο μαλλί. Αυτή η τεχνική σφίγγει το ύφασμα, καθιστώντας το πιο ανθεκτικό στο νερό.

Τα παλτό τύπου duffle διαθέτουν επίσης τετράγωνο ζυγό στον ώμο και δύο μεγάλες τσέπες. Το μήκος κυμαίνεται από το γόνατο έως τη μέση του μηρού, περίπου το ίδιο μήκος με ένα παλτό τύπου pea.

Τα παραδοσιακά παλτό αυτού του τύπου είχαν καμηλό χρώμα, αλλά σήμερα διατίθενται σε μια μεγάλη γκάμα χρωμάτων από σκούρο μπλε και μαύρο έως έντονο κόκκινο και κίτρινο.

Ο απόλυτος εξερευνητής

Ενώ τα μάλλινα σκουφάκια αποτελούν βασικό κομμάτι των ψαράδων και των ναυτικών εδώ και χρόνια, τα πιο μοντέρνα στυλ συχνά βασίζονται στα σκουφάκια με ρεβέρ του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ – με το επίπεδο πάνω μέρος και το πλεκτό ψαράδικο σκουφάκι με ραβδώσεις.

Φυσικά, όταν σκεφτόμαστε πολύχρωμα σκουφάκια και τη θάλασσα, είναι δύσκολο να μην σκεφτούμε τον Ζακ Κουστώ, του οποίου το προσωπικό στυλ ήταν τόσο ξεχωριστό όσο και η συμβολή του στην επιστήμη της θάλασσας.

Η εμβληματική του εμφάνιση, που συχνά περιλαμβάνει ένα κόκκινο σκουφάκι και ένα γαλάζιο πουκάμισο chambray, έχει γίνει συνώνυμη με το περιπετειώδες πνεύμα του. Αυτό το απλό αλλά κομψό σύνολο είναι ευρέως αναγνωρισμένο και έχει υιοθετηθεί από τους λάτρεις της μόδας ως σύμβολο… του εξερευνητή.

Πού πάμε χωρίς… παπούτσια!

Και θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφέραμε τα ιστιοπλοϊκά παπούτσια ή τις γαλότσες! Δημιουργημένα για να παρέχουν στους ναυτικούς σταθερό κράτημα σε βρεγμένες επιφάνειες, και τα δύο αποτελούν διαχρονικό βασικό κομμάτι της μόδας για το street style και όχι μόνο. ​​

Τα ιστιοπλοϊκά παπούτσια, κατασκευασμένα από αδιάβροχο δέρμα και με αντιολισθητικές σόλες, είναι τόσο πρακτικά στην ξηρά όσο και στη θάλασσα.

Ενώ οι γαλότσες, μια παραδοσιακή λαστιχένια μπότα που κρατά τα πόδια ζεστά και στεγνά, παραμένουν αγαπημένες για χειμερινές βόλτες και… λασπωμένα χωράφια.

Τι είναι λοιπόν το Fisherman Core;

Λοιπόν, όπως υποδηλώνει το όνομα, αυτή η νεοεμφανιζόμενη τάση επικεντρώνεται σε πιο παραδοσιακά ρούχα που συνήθως υιοθετούνται από τους ψαράδες – σκεφτείτε μάλλινα πουλόβερ με ρίγες Breton.

Το χρώμα δεν αποτελεί πρόβλημα και ενώ οι πιο μετριοπαθείς μπορεί να προσεγγίσουν το Fisherman Core με γνώμονα το κλασικό μπλε, η ομορφιά εδώ είναι ότι «το περισσότερο είναι συχνά το καλύτερο».

Όπως ακριβώς οι λαμπερές κίτρινες λαστιχένιες μπότες και οι νιτσεράδες που προσφέρουν μεγαλύτερη ορατότητα και ασφάλεια τόσο για τους ψαράδες όσο και για τους ναυτικούς, μας αρέσει να βλέπουμε αυτή την τάση να συνδυάζει παραδοσιακά πλεκτά σε χρώμα μπλε και κρεμ, με πολύχρωμα σακάκια, κάλτσες και πανωφόρια.