Γιατί μερικοί άνθρωποι είναι πιο αδέξιοι από άλλους; Μην ανησυχείτε, δεν είστε η μόνη!

Όλοι έχουμε αυτόν τον φίλο – ή ίσως είμαστε εμείς αυτός ο φίλος (!)- που συνέχεια ρίχνει πράγματα ή σκουντουφλάει πάνω στα έπιπλα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, απλώς γελάμε και το προσπερνάμε. Μερικοί άνθρωποι είναι απλώς πιο αδέξιοι από άλλους, σωστά; Αλλά το να είσαι αδέξιος δεν είναι πάντα χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς μας. Η αδεξιότητα μπορεί να σημαίνει πολλά διαφορετικά πράγματα. Σε αυτό το άρθρο, θα μάθετε περισσότερα για την αδεξιότητα και εάν είναι κάτι για το οποίο πρέπει να ανησυχείτε ή είναι απλώς ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής σας.

Από τη Σοφία Κροκιδά

Όλοι είμαστε αδέξιοι καμιά φορά. Σκοντάφτουμε στο πεζοδρόμιο ή χύνουμε τον καφέ πάνω στο καινούριο μας φόρεμα χωρίς κανέναν λόγο. Κάποιες φορές όμως η αδεξιότητα δεν είναι απλώς ένα ατύχημα, αλλά ένα επαναλαμβανόμενο πρόβλημα.

Μπορεί να παρατηρήσετε ότι είστε πιο αδέξια από ό,τι συνήθως κάποιες μέρες του μήνα ή ότι συνεχίζετε να χτυπάτε ή να ρίχνετε πράγματα όταν αισθάνεστε άγχος.

Τι σημαίνει να είσαι αδέξιος;

Οι περισσότεροι από εμάς έχει τύχει να μας πέφτουν πράγματα χωρίς λόγο, να χτυπάμε πάνω σε ένα τραπέζι ή να χάνουμε την ισορροπία μας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αδεξιότητα δεν είναι κάτι ανησυχητικό. Συχνά είναι απλώς μια εκδήλωση κακού συντονισμού, πολύ γρήγορης κίνησης ή ίσως σημαίνει ότι ήπιαμε ένα ποτηράκι παραπάνω.

Ενώ αυτό συμβαίνει σε όλους κατά καιρούς, κάποιοι από εμάς θεωρούμε ότι είμαστε αδέξιοι άνθρωποι. Ίσως νιώθετε πιο αδέξια από άλλους, αλλά αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είστε από τη φύση σας αδέξια. Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν προσωρινά τον συντονισμό σας.

Είναι σοβαρή η αδεξιότητα;

Η αδεξιότητα από μόνη της δεν είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, αλλά απλώς ένα σύμπτωμα. Για να θεωρηθεί η αδεξιότητα σοβαρό ζήτημα, πρέπει να είναι ξαφνική, σοβαρή ή να διαρκεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Εάν ποτέ δεν θεωρήσατε τον εαυτό σας αδέξιο αλλά ξαφνικά ανακαλύψετε ότι ρίχνετε πράγματα, χύνετε ποτά και σκοντάφτετε χωρίς λόγο, μπορεί να υπάρχει λόγος ανησυχίας, ειδικά όταν συνοδεύεται από συμπτώματα όπως:

• ίλιγγος
• ναυτία ή έμετος
• πονοκέφαλοι
• μυϊκή αδυναμία
• «πιάνετε» έντονες και φαινομενικά τυχαίες μυρωδιές
• επιληπτικές κρίσεις

Η αδεξιότητα μαζί με ένα ή περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνει κάτι από τα παρακάτω:

• επιληπτικές κρίσεις
• εγκεφαλικό επεισόδιο
• συγκεκριμένα είδη καρκίνου
• Νόσος Πάρκινσον
• εγκεφαλική βλάβη ή όγκος
• Αλτσχάϊμερ

Ωστόσο, είναι πολύ πιο πιθανό η περιστασιακή αδεξιότητα σας να οφείλεται σε ορμονικές αλλαγές ή στην ψυχική σας υγεία.

Τέσσερις συνήθεις λόγοι για αδεξιότητα

1. Αδεξιότητα και ΔΕΠΥ

Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας, ή ΔΕΠΥ, είναι μια κοινή νευρολογική διαταραχή μεταξύ των παιδιών και ακόμη και των ενηλίκων. Πολλοί γονείς ανακαλύπτουν ότι έχουν ΔΕΠΥ όταν ένα από τα παιδιά τους διαγνωστεί με αυτό. Η διατήρηση της συγκέντρωσης και της προσοχής για παρατεταμένες περιόδους μπορεί να είναι πρόκληση για τα άτομα με ΔΕΠΥ.

Ένα σύμπτωμα που συχνά συνδέεται με ΔΕΠΥ είναι η ορθοστατική ταλάντωση και πρόκειται για μια βιολογική απόκριση στην κίνηση. Το σώμα μας αναζητά συνεχώς ισορροπία καθώς περπατάμε, τρέχουμε και σκαρφαλώνουμε, και όταν ισορροπούμε στο ένα μέρος του σώματος ή στο άλλο, για παράδειγμα, όταν κάνουμε μια στάση γιόγκα με το ένα πόδι. Καθώς προσαρμόζουμε τους μύες μας να ισορροπούν στο ένα πόδι, μπορεί να ταλαντευόμαστε λίγο προς τη μία πλευρά.

Τα άτομα με ΔΕΠΥ έχουν μερικές φορές προβλήματα με τον κινητικό τους έλεγχο, που σημαίνει μεγαλύτερη δυσκολία στη διατήρηση της ισορροπίας. Μπορεί να ταλαντεύονται ορατά προς τη μία πλευρά ή να κάνουν άλλες μικρές σωματικές προσαρμογές για να παραμείνουν ευθυγραμμισμένοι. Εάν έχετε ΔΕΠΥ, μπορεί να μην παρατηρήσετε καν ότι το κάνετε.

Ωστόσο, η ορθοστατική ταλάντωση μπορεί να επηρεάσει τον συντονισμό σας και μπορεί να χτυπάτε ή να ρίχνετε πράγματα πιο συχνά και γενικά να αισθάνεστε εκτός ισορροπίας.

Πώς να αντιμετωπίσετε την ορθοστατική ταλάντωση

Εάν έχετε περιστασιακά κρίσεις αδεξιότητας, αλλά αυτό δεν επηρεάζει την υγεία ή την καθημερινή σας ζωή, η ορθοστατική ταλάντωση πιθανότατα δεν είναι το πρόβλημα. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι, ιδιαίτερα παιδιά, μπαίνουν στο νοσοκομείο για τραύματα που αποδίδονται σε αδεξιότητα.

Εάν η αδεξιότητα σας έχει γίνει τρόπος ζωής, οι ειδικοί μπορούν να σας προτείνουν ένα σετ ειδικών ασκήσεων για την ισορροπία. Όπως κάθε άλλη ικανότητα, η ισορροπία μπορεί να εκπαιδευτεί και να βελτιωθεί.

Μελέτες δείχνουν ότι η προπόνηση ισορροπίας έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα στην ενίσχυση των κινητικών δεξιοτήτων σε παιδιά με ΔΕΠΥ και η βελτιωμένη ισορροπία ενισχύει τη συνολική υγεία και την ευκινησία του σώματός μας.

2. Αδεξιότητα και άγχος

Το άγχος φέρνει τόσα άβολα συναισθήματα που μπορούν να μας εκνευρίσουν και μόνο που το σκεφτόμαστε. Είναι πολύ φυσιολογικό να είναι κανείς αδέξιος όταν είναι αγχωμένος.

Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους:

• Τα χέρια μας τρέμουν, οπότε το να κρατάμε τα πράγματα με σταθερό χέρι γίνεται πιο δύσκολο
• Τα χέρια μας μπορεί να είναι ιδρωμένα, που σημαίνει ότι εύκολα μπορεί κάτι να μας γλιστρήσει
• Μπορεί να σκεφτόμαστε υπερβολικά. Ακόμα και τα πιο απλά πράγματα γίνονται δύσκολα όταν βάζουμε κάθε μας κίνηση στο μικροσκόπιο. Εάν εστιάζετε σε κάθε βήμα αντί να εμπιστεύεστε το σώμα σας, είναι πιο πιθανό να σκοντάψετε.
• Όταν είμαστε νευρικοί είναι δύσκολο να εστιάσουμε. Μπορείτε εύκολα να αποσπαστείτε από μικρές αλλαγές στο περιβάλλον και έτσι είναι πιο πιθανό να πέσει ή να χυθεί κάτι.

Πώς θα αντιμετωπίσετε την αδεξιότητα όταν είστε αγχωμένη

Η αδεξιότητα είναι απλώς μέρος της αντίδρασης του σώματός σας στο άγχος. Επομένως, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να το αντιμετωπίσετε είναι ηρεμώντας τον εαυτό σας.

Μπορείτε να δοκιμάσετε:

• Αναπνευστικές ασκήσεις για να ρυθμίσετε την πρόσληψη οξυγόνου και να επιβραδύνετε τον ρυθμό της καρδιάς σας
• Εστίαση στην αισθητηριακή αντίληψη για να φέρετε την προσοχή σας στο τρέχον περιβάλλον σας και στην παρούσα στιγμή
• Προετοιμασία εκ των προτέρων για τη μείωση του φόβου για το άγνωστο. Όταν ξέρετε πού πηγαίνετε, ποιος θα είναι εκεί και πώς θα κυλήσουν τα πράγματα, είναι πιο εύκολο να χαλαρώσετε
• Να παίρνετε τον χρόνο σας και να κάνετε ένα διάλειμμα. Εάν παρατηρήσετε ότι χάνετε την προσοχή σας και αρχίζετε να ταράζεστε και να μετακινείστε στο κάθισμά σας, πάρτε μερικές βαθιές αναπνοές για να ηρεμήσετε και κάντε ό,τι κάνετε με τους δικούς σας ρυθμούς.

3. Αδεξιότητα και έμμηνος ρύση

Η περίοδός σας πλησιάζει, και ξαφνικά ξεχνάτε τα πάντα, σκοντάφτετε στα πόδια σας και σας πέφτουν συνεχώς πράγματα. Μην ανησυχείτε, δεν είστε μόνη. Πολλές γυναίκες αναφέρουν ότι αισθάνονται πιο αδέξιες όταν έχουν περίοδο.

Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις για αυτό το φαινόμενο. Οι ορμονικές διακυμάνσεις που συμβαίνουν λίγο πριν από την έναρξη της περιόδου σας μπορεί να απορυθμίσουν τα κέντρα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για τη γνωστική λειτουργία.

Επιπλέον, είναι πιο πιθανό να έχετε κατακράτηση υγρών, το οποίο αλλάζει ελαφρώς το κέντρο βάρους σας και μπορεί να επηρεάσει την ισορροπία σας.

Πολλές γυναίκες παραπονιούνται επίσης για κακό ύπνο κατά τη διάρκεια της περιόδου τους, που τις κάνει να αισθάνονται εξαντλημένες και ότι ελέγχουν λιγότερο τις κινήσεις τους.

Πώς θα αντιμετωπίσετε την αδεξιότητα όταν έχετε περίοδο

Αν και δεν μπορείτε να κάνετε και πολλά για να αλλάξετε τον τρόπο λειτουργίας του κύκλου σας, μπορείτε να κάνετε τα πράγματα τουλάχιστον πιο εύκολα:

• Κοιμηθείτε επαρκώς. Όταν είστε κουρασμένη, ούτε το ψυχικό, ούτε το σωματικό, ούτε το συναισθηματικό σας σύστημα δεν είναι στα καλύτερά του.
• Μειώστε τα αλμυρά και τα γλυκά φαγητά που είναι υπεύθυνα για την κατακράτηση υγρών.
• Αφήστε στην άκρη το τηλέφωνό σας. Η μείωση του χρόνου που κοιτάτε την οθόνη όταν έχετε περίοδο σας βοηθά να παραμείνετε συγκεντρωμένη.

4. Αδεξιότητα και εμμηνόπαυση

Μπορεί να πιστεύετε ότι μετά από χρόνια τρελών ορμονικών αλλαγών θα ανακουφιστείτε όταν τα πράγματα αρχίσουν να επιβραδύνουν, αλλά κάνετε λάθος. Η εμμηνόπαυση είναι μια ακόμη πρόκληση που συνοδεύεται πολλές φορές από αδεξιότητα.

Κατά την εμμηνόπαυση τα επίπεδα οιστρογόνων μειώνονται απότομα. Αυτό μπορεί να επηρεάσει λειτουργίες όπως η μνήμη, η επίλυση προβλημάτων και η συγκέντρωση, και κινητικές λειτουργίες όπως η ισορροπία και ο συντονισμός. Επιπλέον, πολλές γυναίκες βιώνουν αϋπνία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, που οδηγεί σε κόπωση του εγκεφάλου.

Επίσης, καθώς γερνάμε οι κινητικές δεξιότητες χειροτερεύουν, το σώμα μας δεν παράγει πλέον κολλαγόνο τόσο αποτελεσματικά και οι λιπώδεις ιστοί συρρικνώνονται, κάνοντας το δέρμα μας πιο λεπτό. Το λεπτότερο δέρμα και η επιπλέον αδεξιότητα μπορεί να σημαίνουν δυσάρεστους μώλωπες ακόμα και από μικρά χτυπήματα.

Πώς θα αντιμετωπίστε την αδεξιότητα στην εμμηνόπαυση

Δυστυχώς, δεν υπάρχει θεραπεία για τη γήρανση, αλλά μπορούμε να έχουμε μια ικανοποιητική ποιότητα ζωής, παραμένοντας ενεργοί, ψυχικά και σωματικά. Ενώ είναι φυσιολογικό να ενδιαφέρεστε λιγότερο για τρελές εξόδους και να μην μπορείτε να τρέχετε όπως όταν ήσασταν πιο νέα.

Αλλά ακόμα και το να είστε μέλος μιας ομάδας ή απλώς να περνάτε χρόνο με μερικούς καλούς φίλους μπορεί να είναι αναζωογονητικό και βοηθάει στη διατήρηση των κοινωνικών δεσμών που χρειαζόμαστε όλοι σε κάθε φάση της ζωής μας.

Αξιοποιήστε τις εμπειρίες ζωής που έχετε αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια για να κάνετε την καθημερινότητα σας όσο καλύτερη μπορείτε.

Πώς να μην είστε αδέξια

Εάν είστε αδέξια συχνά, μην είστε πολύ σκληρή με τον εαυτό σας. Ίσως απλώς χρειάζεστε λίγη ξεκούραση ή να πάρετε τα πράγματα πιο χαλαρά.  Συχνά γινόμαστε πιο αδέξιοι όταν βιαζόμαστε ή νιώθουμε άγχος. Πάρτε μια βαθιά ανάσα, συνειδητοποιήστε το περιβάλλον σας και βρείτε το κέντρο σας. Κι αυτό θα περάσει!