Συναισθηματική ψυχρότητα σε μια σχέση

Η συναισθηματική ψυχρότητα στα ζευγάρια είναι κάτι που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια άνθρωποι καθημερινά. Στην πραγματικότητα, είναι ένα από τα πιο κοινά προβλήματα σχέσεων, για να μην αναφέρουμε ότι είναι υπεύθυνο για την επιδείνωση μίας σχέσης και πολλούς χωρισμούς. Το να νιώθεις συναισθηματικά μόνος σε μια σχέση έχει πολλές συνέπειες, γι’ αυτό σήμερα, θέλουμε να μιλήσουμε για αυτό αναλυτικά.

Επιμέλεια: Μαρία Καλοπούλου

Αυτή η κατάσταση μπορεί επίσης να ονομαστεί συναισθηματική απόσπαση, συναισθηματική αδιαφορία ή χαμηλή ενσυναίσθηση. Όπως και να το αποκαλείτε, τελικά, είναι ένα πραγματικό πρόβλημα που μερικές φορές μπορεί να μην ξέρετε πώς να το αντιμετωπίσετε.

Γι’ αυτό θα θέλαμε να παραθέσουμε μερικές συμβουλές. Ωστόσο, πρώτα, ας διερευνήσουμε τις πιθανές αιτίες πίσω από αυτό το φαινόμενο.

Τα αίτια της συναισθηματικής ψυχρότητας σε μια σχέση

Όταν μιλάμε για συναισθηματική ψυχρότητα σε μια σχέση, πρέπει να διαφοροποιήσουμε δύο περιπτώσεις: ψυχρότητα που υπήρχε από την αρχή και αυτή που εκδηλώνεται αργότερα. Αν και τα χαρακτηριστικά τους μπορεί να γίνουν παρόμοια, οι πιθανές αιτίες που παρακινούν μια τέτοια συμπεριφορά δεν είναι.

Δεν είναι το ίδιο εάν ο σύντροφός σας ήταν πάντα ψυχρός από συναισθηματική άποψη, ή έχει αρχίσει να παρουσιάζει τέτοια συμπεριφορά πρόσφατα. Μερικές φορές, παραβλέπουμε τα προειδοποιητικά σημάδια στην αρχή μιας σχέσης, τα οποία δεν αναγνωρίζουμε παρά αργότερα.

Έχοντας αυτό κατά νου, έχουμε συγκεντρώσει μια σειρά από εξηγήσεις για το γιατί ο σύντροφός σας μπορεί να συμπεριφέρεται ψυχρά απέναντί σας. Για να γίνει αυτό, λάβαμε ως αφετηρία τα δύο πλαίσια που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Αυτές είναι οι τρεις πιθανές αιτίες συναισθηματικής ψυχρότητας στο ζευγάρι

Συναισθηματική ψυχρότητα που πηγάζει από την αποφυγή προσκόλλησης

Εάν η αδιαφορία υπάρχει από την αρχή της σχέσης (ή νωρίτερα), είναι πιθανό να είναι ένα πρόβλημα που έχει μεταφερθεί από την παιδική ηλικία του συντρόφου σας.

Η αποφυγή προσκόλλησης αναφέρεται σε ένα πρότυπο συμπεριφοράς που αναπτύσσεται κατά την παιδική ηλικία. Ξεκινά όταν οι γονείς ή οι φροντιστές δεν δείχνουν αρκετή στοργή κατά τα πιο σημαντικά στάδια ανάπτυξης του παιδιού. Κατά συνέπεια, τα μικρά παιδιά αναπτύσσουν μια προσκόλληση μαζί τους, αλλά τείνουν να καταπιέζουν τα συναισθήματα και να γίνονται πολύ ανεξάρτητα.

Ωστόσο, αυτό δεν είναι κάτι που εκδηλώνεται μόνο στην παιδική ηλικία, ούτε στη σχέση παιδιού-γονιού. Το κάνει σε όλα τα σημεία, στα οποία η προσκόλληση έχει ένα κεντρικό ρόλο. Οι ειδικοί και οι ερευνητές συμφωνούν ότι αυτό το είδος προσκόλλησης δημιουργεί χαμηλά ποσοστά ικανοποίησης στις σχέσεις.

Εν ολίγοις, ο σύντροφός σας μπορεί να έχει αναπτύξει αυτό το μοτίβο συμπεριφοράς, το οποίο θα έδειχνε γιατί είναι τόσο ψυχρός μαζί σας. Σε αντίθεση με τη δημοφιλή πεποίθηση, αυτός ο τύπος προσκόλλησης είναι πολύ κοινός, με περίπου 30% των ανθρώπων να εμφανίζουν αυτά τα χαρακτηριστικά. Στα 10 άτομα, τα 3 αναπτύσσουν αυτό το είδος προσκόλλησης και το κουβαλούν μαζί τους για το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους.

Συναισθηματική αποστασιοποίηση

Η συναισθηματική αποστασιοποίηση είναι συμπεριφορά που στοχεύει στην απόκρυψη των συναισθημάτων κάποιου και, ταυτόχρονα, στην αδιαφορία απέναντι στα συναισθήματα των άλλων. Μπορεί να πυροδοτηθεί συνειδητά και ασυνείδητα και έχει πολλαπλές ψυχολογικές επιπτώσεις. Μερικές φορές αναφέρεται ως συναισθηματική απόσπαση.

Συχνά θεωρείται ένας αμυντικός μηχανισμός για την προστασία του ατόμου από τον πόνο, το στρες, τις συγκρούσεις και το άγχος, ακόμα κι αν αυτό συνεπάγεται πολλαπλές αρνητικές συνέπειες.

Ορισμένες ψυχοκοινωνικές διαταραχές μπορούν να εξηγήσουν αυτή τη συμπεριφορά. Ωστόσο, συχνά οφείλεται σε εμπειρίες που έχουν προκύψει πριν ή κατά τη διάρκεια αυτής ή μιας προηγούμενης σχέσης (απιστία, εγκατάλειψη, καυγάδες κ.λπ.).

Συναισθηματική αδιαφορία

Ορισμένοι ειδικοί δεν διστάζουν να χαρακτηρίσουν τη συναισθηματική αδιαφορία ως σύμπτωμα που αντιτίθεται στην αγάπη. Άλλωστε, είναι μια συμπεριφορά που ξεχωρίζει από τις προηγούμενες περιπτώσεις, αφού γίνεται συνειδητά.

Για παράδειγμα, παρά μία δυσαρέσκεια στη σχέση, μπορεί να υπάρχει η επιθυμία να συνεχιστεί, οδηγώντας έναν σύντροφο να συμπεριφέρεται αδιάφορα προς τον άλλον.

Η συναισθηματική αδιαφορία μπορεί επίσης να προκύψει ως αποτέλεσμα δευτερογενών διεργασιών. Για παράδειγμα, το συναισθηματικό «μούδιασμα» είναι ένας τύπος συναισθηματικής αδιαφορίας που αναπτύσσεται από ασθενείς με κατάθλιψη και διαταραχή μετατραυματικού στρες κ.λπ. Σε κάθε περίπτωση, τις περισσότερες φορές, είναι μια συνειδητή πράξη απόρριψης της ίδιας της σχέσης.

Εν ολίγοις, μπορεί να προκληθεί από τραύμα στον τρόπο προσκόλλησης (αρχικά στη μητέρα/πατέρα που στη συνέχεια επεκτάθηκε σε άλλους). Επίσης, μπορεί να προκύψει ως αμυντικός μηχανισμός για να αποφύγετε να βλάψετε τον εαυτό σας (π.χ. να υποφέρετε από τραύματα). Τέλος, μπορεί να είναι απλώς ένα σημάδι ότι η αγάπη που ένιωθε κάποτε ο σύντροφός σας για εσάς έχει μειωθεί.

Οι συνέπειες της συναισθηματικής ψυχρότητας σε μια σχέση

Η επιδείνωση μιας σχέσης επηρεάζει αυτήν την πτυχή και μπορεί να επιδεινώσει τη συναισθηματική ζωή οποιουδήποτε ατόμου.

Η συναισθηματική ψυχρότητα στο ζευγάρι είναι κάτι που δεν περνά ποτέ απαρατήρητο. Οι συνέπειές του γίνονται αισθητές από το πρώτο λεπτό και ποικίλλουν ανάλογα με διάφορα στοιχεία. Αυτά περιλαμβάνουν τη διάρκεια της σχέσης, τον βαθμό της αγάπης που νιώθετε ή δηλώνετε μεταξύ των συντρόφων, οι πράξεια υπάρχουν μεταξύ σας και οι ηλικίες σας.

Συνολικά, μερικές από τις συνέπειες είναι οι ακόλουθες:

• Απογοήτευση και δυσαρέσκεια στη σχέση
• Φόβοι και ανασφάλειες για τη σχέση
• Συνεχείς συγκρούσεις και καυγάδες
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση
• Κατάθλιψη
• Αίσθημα ενοχής (που σας οδηγεί να δικαιολογήσετε τη στάση του συντρόφου σας)
• Ανάπτυξη παθολογικής ζήλιας
• Προσκόλληση και εξάρτηση

Αυτές είναι μερικές μόνο από τις συνέπειες της συναισθηματικής ψυχρότητας στο ζευγάρι. Ωστόσο, θα μπορούσαμε φυσικά να απαριθμήσουμε πάρα πολλές ακόμη. Το σίγουρο είναι ότι η δυσαρέσκεια είναι εγγυημένο ότι θα  επηρεάσει συναισθηματικά με πολλούς τρόπους. Εάν δεν κάνετε τίποτα γι’ αυτό, θα είστε προορισμένοι να αντιμετωπίσετε συναισθηματική ψυχρότητα μέχρι να τερματίσετε τη σχέση.

Τι μπορεί να γίνει για να αποφευχθεί η συναισθηματική ψυχρότητα σε μια σχέση;

Όλες οι αιτίες που αναφέρονται παραπάνω είναι επιλύσιμες – τουλάχιστον στον βαθμό που ο σύντροφός σας είναι πρόθυμος να συνεισφέρει στη βελτίωση. Η αποφυγή προσκόλλησης, η συναισθηματική αδιαφορία και η συναισθηματική αποστασιοποίηση μπορούν να διορθωθούν όταν και οι δύο σύντροφοι είναι πρόθυμοι να επενδύσουν στη σχέση.

Ακολουθούν μερικές ιδέες για το πώς:

• Μιλήστε ανοιχτά με τον σύντροφό σας. Ενημερώστε τον πώς νιώθετε για τη στάση του και τη ζημιά που προκαλεί στη σχέση.
• Σκεφτείτε μαζί τις πιθανές αιτίες ή συμπεριφορές πίσω από την ψυχρότητά τους. Είναι εσωτερικές ή εξωγενείς στη σχέση;
• Ενημερώστε τον σύντροφό σας ότι νοιάζεστε. Επίσης, ενημερώστε τον ότι θέλετε να δουλέψετε στη σχέση και ότι δεν μπορείτε να τον βοηθήσετε, αν δεν εκφράσει τα συναισθήματά του.
• Καθιερώστε ρουτίνες στις οποίες μοιράζεστε αγάπη τόσο σωματικά όσο και συναισθηματικά (αγκαλιές, φιλιά, καλή συζήτηση κ.λπ.).
• Βάλτε ως στόχο να μην καταπιέζετε ή να απορρίπτετε αυτό που εσείς ή ο σύντροφός σας αισθάνεστε οποιαδήποτε στιγμή, είτε το συναίσθημα είναι θετικό είτε αρνητικό.
• Τέλος, σκεφτείτε να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια για να παρακολουθήσετε τη θεραπεία ζευγαριών.

Πέρα από όλες τις συμβουλές, αυτό το τελευταίο βήμα μπορεί να είναι αυτό που κάνει τη διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας στη σχέση. Μην κλείνεστε σε αυτή την ιδέα. Ζητήστε βοήθεια όταν αισθάνεστε ότι δεν επιτυγχάνετε τους στόχους σας. Αν υπάρχει διάθεση να συνεχιστεί η σχέση, υπάρχει πάντα ελπίδα.

Bibliography

• Abbasi, I. S., & Alghamdi, N. G. (2017). Polarized couples in therapy: Recognizing indifference as the opposite of love. Journal of sex & marital therapy. 2017; 43(1): 40-48.
• Butzer, B., & Campbell, L. Adult attachment, sexual satisfaction, and relationship satisfaction: A study of married couples. Personal relationships. 2008; 15(1): 141-154.
• Juhl, J., Sand, E. C., & Routledge, C. The effects of nostalgia and avoidant attachment on relationship satisfaction and romantic motives. Journal of Social and Personal Relationships. 2012; 29(5): 661-670.