Μήπως να αλλάξετε συμπεριφορά… προς τον εαυτό σας; Φερθείτε του με συμπόνοια

Το «να είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας» είναι μια συμβουλή που συχνά δίνεται σε ανθρώπους που περνούν δύσκολες στιγμές ή βρίσκονται υπό πίεση. Όμως, για κάποιον που είναι φιλόδοξος, τελειομανής ή υπό έντονη πίεση, η ιδέα της αυτοσυμπόνιας μπορεί να μοιάζει άβολη. Για εκείνον, η καλοσύνη ίσως να ισοδυναμεί με «χαλάρωση της πειθαρχίας». Η αυτοσυμπόνια όμως, δεν είναι αδυναμία. Είναι δεξιότητα που ενισχύει την αντοχή, μειώνει το άγχος και βελτιώνει την προσωπική εξέλιξη. Τρεις τρόποι με τους οποίους η ψυχική και σωματική σας υγεία θα ωφεληθούν αν είστε πιο ευγενικοί με εσάς.

Από τη Σοφία Κροκιδά

Οι έρευνες δείχνουν ότι το να νιώθει κανείς συνεχώς ντροπή και να κρίνει αυστηρά τον εαυτό του μπορεί να ενεργοποιήσει το στρες σχεδόν τόσο έντονα όσο και ο σωματικός κίνδυνος. Αυτό αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης και φλεγμονής, τα οποία συνδέονται με μακροχρόνια προβλήματα υγείας.

Αντιθέτως, μελέτες υποδεικνύουν ότι το να είστε καλή με τον εαυτό σας, δηλαδή αυτό που στην ψυχολογία ονομάζεται «αυτοσυμπόνια», μπορεί να ενισχύσει τα κίνητρα, την υπευθυνότητα και την ανθεκτικότητα χωρίς να οδηγήσει σε εξουθένωση.

Η αυτοσυμπόνια ορίζεται ως η ικανότητα να βλέπετε τον εαυτό σας με καλοσύνη και με μια συνειδητή ή ισορροπημένη ματιά απέναντι σε ό,τι σας συμβαίνει. Αντί να εστιάζετε στην αυστηρή κριτική, στα λάθη ή στην αίσθηση ότι είστε μόνη σας σε αυτό που βιώνετε.

Τα βασικά συστατικά της αυτοσυμπόνιας περιλαμβάνουν:

• Συνειδητή επίγνωση – παρατηρώντας τον πόνο ή τη δυσκολία σας χωρίς άρνηση ή υπερβολή.
• Καλοσύνη προς τον εαυτό – προσφέροντας στήριξη αντί για κριτική.
• Κοινή ανθρώπινη εμπειρία – θυμίζοντας στον εαυτό σας ότι όλοι δυσκολεύονται κάποιες στιγμές και ότι η ατέλεια είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης.

Η αυτοσυμπόνια δεν σημαίνει να αφήνετε τον εαυτό σας «χωρίς ευθύνες». Σημαίνει να παραμένετε συνδεδεμένη με τον εαυτό σας με τρόπο που ενισχύει την αληθινή, υγιή αλλαγή.

Ωστόσο, η εξάσκηση της αυτοσυμπόνιας είναι συχνά πιο εύκολη στη θεωρία παρά στην πράξη. Αν σας φαίνεται δύσκολο να είστε καλή με τον εαυτό σας, ακολουθούν τρεις τρόποι με τους οποίους η αυτοσυμπόνια μπορεί να σας ωφελήσει και πώς να την καλλιεργήσετε στην καθημερινή σας ζωή:

1. Μειώνει την αντίδραση του σώματος στο στρες

Το στρες είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής, στο οποίο το σώμα μας είναι καλά προσαρμοσμένο. Μας επιτρέπει να εκτελούμε καθημερινές δραστηριότητες και να είμαστε πιο συγκεντρωμένοι. Ωστόσο, η συνεχής έκθεση σε στρες χωρίς ανακούφιση μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιο στρες.

Αυτό με τη σειρά του μπορεί να προκαλέσει ψυχικά και σωματικά προβλήματα, όπως καρδιαγγειακές διαταραχές, εξασθενημένο ανοσοποιητικό και ψυχικές δυσκολίες, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης.

Για να μειώσουμε την έκθεση σε χρόνιο στρες, χρειάζεται να ενεργοποιούμε το παρασυμπαθητικό σύστημα του εγκεφάλου, το τμήμα του νευρικού συστήματος που βοηθά το σώμα να χαλαρώσει και ελέγχει λειτουργίες όπως η πέψη και η αναπνοή. Το παρασυμπαθητικό σύστημα ενεργοποιείται συχνά από αισθήματα χαλάρωσης, ασφάλειας και άνεσης.

Η αυτοσυμπόνια μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για να δημιουργήσουμε μέσα μας το αίσθημα ασφάλειας και άνεσης που είναι απαραίτητο για την ενεργοποίηση αυτού του συστήματος.

Έρευνες δείχνουν ότι οι αυτοσυμπονετικές σκέψεις μπορούν να προκαλέσουν φυσιολογικές αλλαγές, όπως βελτιωμένη μεταβλητότητα καρδιακού ρυθμού (ένδειξη καλύτερης συναισθηματικής ρύθμισης και ανθεκτικότητας).

2. Σας βοηθά να ανταποκρίνεστε και να προσαρμόζεστε στην κριτική

Πολλοί φοβούνται ότι η υπερβολική αυτοσυμπόνια μπορεί να τους κάνει εγωκεντρικούς ή να τους εμποδίσει να αναλάβουν ευθύνες. Στην πραγματικότητα, όταν εξασκούμε την αυτοσυμπόνια, γινόμαστε συχνά πιο διαθέσιμοι προς τους άλλους. Δείχνουμε πιο υγιείς τρόπους διαχείρισης δυσκολιών, ανταποκρινόμαστε καλύτερα στην κριτική και ανακάμπτουμε ταχύτερα από αποτυχίες.

Αυτό συμβαίνει επειδή η αυτοσυμπόνια μας διδάσκει να απαντάμε στον εαυτό μας με την ίδια φροντίδα που θα δείχναμε σε έναν άλλον άνθρωπο. Αντί να πείτε: «Δεν είμαι αρκετά καλή», πείτε: «Ήταν δύσκολο, τι μπορώ να μάθω για την επόμενη φορά;». Και όσο αρχίζουμε να δείχνουμε ενσυναίσθηση προς τις δικές μας ατέλειες και λάθη, τόσο πιο ικανοί γινόμαστε να δείξουμε ενσυναίσθηση και στους άλλους.

3. Σας κάνει πιο πιθανό να πετύχετε

Ένας ακόμη συχνός φόβος είναι ότι η αυτοσυμπόνια θα μας κάνει τεμπέληδες ή χωρίς φιλοδοξίες. Οι μελέτες όμως δείχνουν το αντίθετο.

Οι άνθρωποι που εξασκούν αυτοσυμπόνια είναι πιο πιθανό να αναλαμβάνουν την ευθύνη των πράξεών τους, να προσπαθούν ξανά μετά από αποτυχία και να παραμένουν αφοσιωμένοι στους μακροπρόθεσμους στόχους τους.

Αναβάλλουν λιγότερο και λαμβάνουν πιο συνετές, λιγότερο παρορμητικές αποφάσεις.Αντίθετα, η ντροπή και η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να ενισχύσουν την απόδοση βραχυπρόθεσμα, αλλά είναι λιγότερο πιθανό να στηρίξουν τη διατήρηση του κινήτρου στο πέρασμα του χρόνου.

Πώς να εξασκήσετε την αυτοσυμπόνια

Αν θέλετε να δώσετε μια ευκαιρία στην αυτοσυμπόνια, την επόμενη φορά που θα πιάσετε τον εαυτό σας να παγιδεύεται σε έναν κύκλο σκληρής αυτοκριτικής, κάντε μια παύση και αναρωτηθείτε: «Αν κάποιος που αγαπώ βρισκόταν σε αυτή την κατάσταση, τι θα του έλεγα;». Έπειτα, προσπαθήστε να πείτε στον εαυτό σας τα ίδια λόγια.

Χρησιμοποιήστε ουδέτερη, χωρίς κριτική γλώσσα. Αντί να λέτε: «Δεν θα έπρεπε να νιώθω έτσι» ή «Απέτυχα ξανά», προσπαθήστε να το δείτε λιγότερο προσωπικά. Θα μπορούσατε να πείτε: «Αυτό είναι δύσκολο» ή «Δεν είμαι η μόνη που νιώθει έτσι».

Μπορείτε ακόμη να υιοθετήσετε μια πιο προσανατολισμένη στο μέλλον στάση: «Αυτή είναι η κατάσταση τώρα, τι μπορώ να κάνω στη συνέχεια;». Αυτές οι μικρές αλλαγές μειώνουν την έντονη συναισθηματική αντίδραση και βοηθούν στη διαύγεια σκέψης υπό πίεση.

Τέλος, δείτε τη μεγαλύτερη εικόνα. Είναι εύκολο να αισθανθείτε ότι είστε μόνη στις δυσκολίες σας. Όμως όλοι, ανεξάρτητα από υπόβαθρο ή προσωπικότητα, βιώνουν αμφιβολίες, τύψεις ή ατέλειες. Θυμίστε στον εαυτό σας ότι κανείς δεν είναι τέλειος και όλοι έχουν δύσκολες μέρες. Δεν είστε μόνη.

Πρακτικές όπως ο διαλογισμός αγάπης-καλοσύνης μπορούν επίσης να βοηθήσουν στην ανάπτυξη αυτοσυμπόνιας. Σε αυτή τη μορφή διαλογισμού, επικεντρώνεστε στο να στέλνετε ευχές ή καλές σκέψεις στον εαυτό σας και στους άλλους.

Είτε αντιμετωπίζετε ασθένεια, χρόνιο στρες, είτε τις πιέσεις τής καθημερινότητας, το να είστε καλή με τον εαυτό σας δεν είναι πολυτέλεια. Είναι μια δεξιότητα που προστατεύει την υγεία, το μυαλό και τον μελλοντικό εαυτό σας.