Rei Kawakubo: H εικονοκλάστης
Για τη Γιαπωνέζα σχεδιάστρια, η μόδα είναι απλώς ένας καμβάς προκειμένου να ανατρέψει τις κλασικές ισορροπίες: στη φόρμα, στις διαστάσεις, στο φύλο, στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα.
Από τη Βάνα Αντωνοπούλου
“Σχεδιάζω ρούχα για περισσότερα από 40 χρόνια και ποτέ δεν σκέφτηκα τη μόδα”, δηλώνει μία από τις πλέον ανατρεπτικές μορφές του στιλ, η Rei Kawakubo, η Γιαπωνέζα σχεδιάστρια που συνδέθηκε με το όνομα του brand Comme des Garçons. Kαι βλέποντας τα ρούχα της δεν θα μπορούσες παρά να ταυτιστείς απόλυτα με την άποψή της. Βλέπετε, η κυρία Kawakubo δεν αποτελεί συνηθισμένη δημιουργό. Πρόκειται για μια μάλλον ιδιάζουσα περίπτωση, για μια σχεδιάστρια με έντονη επιρροή αλλά και ξεκάθαρο όραμα που την κάνει απίστευτα δυνατή παίκτρια στο παιχνίδι της μόδας -παρότι η ίδια αρνείται να το παίξει.
Μια ανατρεπτική προσωπικότητα
Γεννημένη το 1942 στο Τόκιο, η Kawakubo ποτέ δεν έλαβε την κλασική εκπαίδευση που συνοδεύει έναν σχεδιαστή μόδας. Αντίθετα σπούδασε Καλές Τέχνες και Λογοτεχνία, ενώ μετά ακριβώς από την αποφοίτησή της, δούλεψε ως διαφημίστρια και λίγο αργότερα ως στιλίστας. Το 1969 ξεκίνησε να σχεδιάζει τα δικά της ρούχα με την ονομασία Comme des Garçons (γαλλικά για “όπως τα αγόρια”) και το 1975 άνοιξε την πρώτη μπουτίκ της επωνυμίας.
Στη δεκαετία του ’80, η επωνυμία είχε ήδη απογειωθεί: διατηρούσε ήδη 150 καταστήματα franchise στην Ιαπωνία, διέθετε 80 υπαλλήλους και είχε ετήσια κέρδη της τάξεως των 30 εκατομμυρίων δολαρίων! Παρόλα αυτά, η ίδια η Kawakubo δήλωνε απογοητευμένη από την αρχική πορεία των ιδεών της. “Πριν μερικά χρόνια ήμουν απογοητευμένη από αυτό που έκανα. Ήθελα να κάνω κάτι πιο στοχευμένο, πιο δυνατό. Στη μόδα πρέπει να ξεφύγουμε από τις επιρροές των ’20s και ΄30s, να ξεφύγουμε από το φολκλόρ. Έτσι αποφάσισα να ξεκινήσω κυριολεκτικά από το μηδέν, από το τίποτα, να κάνω πράγματα που δεν έχουν ξαναγίνει, πράγματα με δυνατή εικόνα”.
Το αποτέλεσμα; Ανατρεπτικές φόρμες, ασυμμετρίες και δυσανάλογες ισορροπίες, σιλουέτες που παραμορφώνουν το σώμα, παιχνίδι με τα αρχέτυπα, με τους κλασικούς ρόλους του θηλυκού και του αρσενικού. Αρχικά σε μια αυστηρή παλέτα λευκού, μαύρου και σκούρου γκρι. Αργότερα και με χρώματα. Οι δημιουργίες της γίνονται πηγή έμπνευσης, όχι μόνο για το κοινό (άλλωστε έχει ήδη αποκτήσει φανατικούς οπαδούς) αλλά και για άλλους, εξίσου διάσημους σχεδιαστές. Σε μια συνέντευξή του, ο Alexander McQueen είχε μάλιστα δηλώσει ότι: “Όταν η Kawakubo σχεδιάζει μια κολεξιόν, μοιάζει σχεδόν παράλογη και όχι μόνο στο ευρύ κοινό. Αλλά όταν βλέπεις κάποιον να προκαλεί τον εαυτό του σεζόν με τη σεζόν, σου θυμίζει τι είναι αυτό που σε κάνει να ασχολείσαι τελικά με τη μόδα -οι άνθρωποι σαν κι αυτή”.
Η Rei Kawakubo στο Costume Institute του MET
H διάνοια, το στιλ, οι πειραματισμοί, η διαφορετικότητα της Γιαπωνέζας σχεδιάστριας την έχουν τοποθετήσει μεταξύ των πιο σημαντικών σχεδιαστών των τελευταίων 50 ετών και, γιατί όχι;, του 20ού αιώνα. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι φέτος η μεγάλη ετήσια έκθεση του Costume Institute του Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης είναι αφιερωμένη σε εκείνη.
Με τίτλο “Rei Kawakubo/Comme des Garçons: Art of the In-Between” εξετάζει τη δουλειά της γνωστής σχεδιάστριας, τον avant garde χαρακτήρα των ρούχων της και την ικανότητά της να αμφισβητεί τις συμβατικές έννοιες της ομορφιάς, του καλού γούστου και της μόδας γενικότερα. Με 140 χαρακτηριστικά κομμάτια από την καριέρα της για την Comme des Garçons από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 μέχρι σήμερα, η έκθεση που θα διαρκέσει έως τις 4 Σεπτεμβρίου 2017, έχει ως στόχο να εικονογραφήσει τους επαναστατικούς πειραματισμούς της, να ξεδιπλώσει το νήμα της έμπνευσής της και να οριοθετήσει τη μόδα από την Τέχνη. Με κάποιο τρόπο. Όσο γίνεται.
Άλλωστε, σε αυτό ούτε η ίδια η Rei Kawakubo δεν ξέρει τον τρόπο. “Πάντοτε με ενδιέφεραν μόνο τα ρούχα που δεν έχει δει ποτέ ξανά κανείς, τα ρούχα που είναι νέα, και με ποιον τρόπο μπορούν να εκφραστούν. Λέγεται αυτό μόδα; Δεν ξέρω την απάντηση…”
