Το κόκκινο στην ψυχολογία
Στην ψυχολογία των χρωμάτων, το κόκκινο προκαλεί τα πιο δυνατά συναισθήματα από οποιοδήποτε άλλο χρώμα. Στην πραγματικότητα, αυτή η φλογερή απόχρωση έχει περισσότερους αντίθετους συναισθηματικούς συσχετισμούς από οποιοδήποτε άλλο χρώμα: Το κόκκινο συνδέεται με το πάθος και την αγάπη καθώς και με τη δύναμη και τον θυμό.
Επιμέλεια: Μαρία Καλοπούλου
Ενώ τα ψυχρά χρώματα όπως το πράσινο και το μπλε θεωρούνται γενικά ειρηνικά και κατευναστικά, το κόκκινο θεωρείται το πιο ζεστό και αντιφατικό από όλα τα χρώματα. Ας δούμε μερικά από τα πιο κοινά συναισθήματα και ιδιότητες που μπορεί να διεγείρει το κόκκινο χρώμα, σύμφωνα με την ψυχολογία των χρωμάτων.
Κίνδυνος και προειδοποίηση
Χάρη στο μεγάλο του μήκος κύματος, το κόκκινο είναι ένα από τα πιο ορατά χρώματα στο χρωματικό φάσμα (δεύτερο μόνο μετά το κίτρινο). Η ικανότητά του να τραβάει αμέσως την προσοχή των ανθρώπων είναι ο λόγος για τον οποίο χρησιμοποιείται συχνά για να προειδοποιεί τους ανθρώπους για επικείμενο κίνδυνο. Σκεφτείτε: πινακίδες στοπ, σειρήνες, πυροσβεστικά οχήματα και κόκκινα φανάρια.
Το κόκκινο χρησιμοποιείται επίσης για να σηματοδοτήσουμε τον κίνδυνο με μη κυριολεκτικό τρόπο. Για παράδειγμα η φράση “στο κόκκινο” για να περιγράψουμε την οικονομική απώλεια ή “κόκκινο πανί” για να δείξουμε πότε κάτι δεν πάει καλά με ένα άτομο ή μια κατάσταση.
Οι άνθρωποι τείνουν να συνδέουν το κόκκινο με αρνητικά, επικίνδυνα συναισθήματα. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι είναι το χρώμα της φωτιάς, του αίματος και μερικές φορές των δηλητηριωδών ή επικίνδυνων ζώων.
Ενέργεια και ενθουσιασμός
Αυτό το διεγερτικό χρώμα συνδέεται επίσης με τον ενθουσιασμό. Μελέτες δείχνουν ότι η έκθεση ή το να φοράτε κόκκινο μπορεί να προκαλέσει:
- Αυξημένη αρτηριακή πίεση
- Ενισχυμένο μεταβολισμό
- Αυξημένο καρδιακό ρυθμό
- Αυξημένο ρυθμό αναπνοής
Όλες αυτές οι φυσιολογικές αλλαγές προκαλούν φυσικά αύξηση των επιπέδων της ενέργειάς μας. Ενώ είναι γνωστό ότι μας ανοίγει την όρεξη, αυξάνοντας τον μεταβολισμό μας. Γι’ αυτό και το κόκκινο είναι τόσο δημοφιλές χρώμα στα εστιατόρια.
Επίθεση
Σε όλους τους πολιτισμούς, οι άνθρωποι συνδέουν διαισθητικά το κόκκινο με την έννοια του θυμού. Αυτή η σχέση είναι λογική δεδομένου ότι πολλοί άνθρωποι κοκκινίζουν στο πρόσωπο από την αυξημένη ροή αίματος όταν είναι θυμωμένοι.
Η έκφραση «βλέπω κόκκινο» πιστεύεται ότι βασίζεται στα σωματικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον θυμό, συμπεριλαμβανομένης της ερυθρότητας του προσώπου και του λαιμού, που προκαλούνται από την αυξημένη αρτηριακή πίεση.
Παράγοντες που οδηγούν στην επιθετικότητα
Επικράτηση
Δεν είναι μόνο η διάθεση και τα συναισθήματα που μπορεί να επηρεάσει το κόκκινο χρώμα. Στην αρένα των αθλημάτων, το να φοράτε το κόκκινο χρώμα μπορεί επίσης να αυξήσει τις πιθανότητές σας να κερδίσετε.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, οι αγωνιζόμενοι σε τέσσερα αθλήματα —πυγμαχία, ελληνορωμαϊκή πάλη, ελεύθερη πάλη και ταεκβοντό— έλαβαν τυχαία κόκκινα ή μπλε ρούχα. Και στα τέσσερα αγωνίσματα, οι κοκκινοντυμένοι διαγωνιζόμενοι κέρδισαν περισσότερους αγώνες!
Πολλοί πιστεύουν ότι αυτά τα αποτελέσματα οφείλονται στη σχέση μεταξύ του κόκκινου και της αντιληπτής κυριαρχίας. Για παράδειγμα, το να φοράς μια κόκκινη στολή μπορεί να κάνει έναν αθλητή να νιώθει κυρίαρχος και να αποδίδει πιο επιθετικά.
Εναλλακτικά, οι αθλητές με τα κόκκινα μπορεί να θεωρηθούν πιο επιθετικοί, πιο κυρίαρχοι και πιο πιθανό να κερδίσουν έναν φυσικό αγώνα όχι μόνο από τους αντιπάλους τους αλλά και από τους διαιτητές.
Όποιος κι αν είναι ο λόγος, είναι ξεκάθαρο ότι οι κοκκινοντυμένοι αθλητές τείνουν να έχουν σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων τους. (Ίσως αυτός είναι ο λόγος που τόσοι πολλοί αθλητές, συμπεριλαμβανομένου του μεγάλου Tiger Woods, φορούν κόκκινα ρούχα όταν αγωνίζονται ή ότι ο Ολυμπιακός είναι η ομάδα με τους περισσότερους οπαδούς.)
Πάθος και επιθυμία
Αλλά το κόκκινο δεν σηματοδοτεί πάντα κίνδυνο και επιθετικότητα. Ίσως δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το κόκκινο συνδέεται επίσης με το πάθος, την αγάπη και την επιθυμία. Αυτοί οι συσχετισμοί θα μπορούσαν να εξηγήσουν γιατί τα άτομα που φορούν κόκκινο χαρακτηρίζονται σταθερά ως πιο ελκυστικά από το αντίθετο φύλο.
Σε μια μελέτη ορόσημο που δημοσιεύθηκε το 2008, οι ερευνητές έδειξαν στους άνδρες μια εικόνα γυναίκας και τους ζήτησαν να αξιολογήσουν την ελκυστικότητά της. Μερικοί άνδρες είδαν μια γυναίκα να φοράει κόκκινο πουκάμισο ενώ άλλοι είδαν την ίδια γυναίκα να φοράει μπλε πουκάμισο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι άνδρες βαθμολόγησαν τη γυναίκα με το κόκκινο ως πιο σεξουαλικά επιθυμητή από την ίδια γυναίκα με μπλε.
Εξουσία
Το κόκκινο μπορεί επίσης να αντιπροσωπεύει τη δύναμη, μια σχέση που μπορεί να βρεθεί σε όλη τη σύγχρονη κοινωνία. Ο «δεσμός εξουσίας» που φορούν οι επιχειρηματίες σε όλο τον κόσμο είναι, παραδοσιακά, κόκκινος. Και μην ξεχνάτε το διάσημο «κόκκινο χαλί» που απλώνεται μόνο για τις πιο διάσημες προσωπικότητες και τις πιο επίσημες εκδηλώσεις.
Σύμφωνα με ορισμένους, αυτή η συσχέτιση με τη δύναμη και τον πλούτο είναι ο λόγος για τον οποίο οι γυναίκες βρίσκουν τους ντυμένους στα κόκκινα άνδρες τόσο ελκυστικούς.
Όπως και άλλα χρώματα, η αντίδρασή μας στο κόκκινο συχνά εξαρτώνται από προηγούμενες εμπειρίες και πολιτισμικές επιρροές. Μερικοί μπορεί να βρίσκουν το κόκκινο διασκεδαστικό και παιχνιδιάρικο, ενώ άλλοι το αισθάνονται πολύ τολμηρό, συναρπαστικό ή ακόμα και κυριαρχικό.
Σκεφτείτε τα δικά σας συναισθήματα για το κόκκινο χρώμα και σκεφτείτε πώς αυτοί οι παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν στην αντίδρασή σας (ή στην έλλειψή της) σε αυτό το χρώμα.
