Ο έρωτας στα χρόνια της… ιστορικής πανδημίας γρίπης του 1918

Ο έρωτας στα χρόνια της… ιστορικής πανδημίας γρίπης του 1918

Τι λέτε να ρίξουμε μια ματιά στο πώς αντιμετώπισαν οι άνθρωποι τα ερωτικά ραντεβού και τις σεξουαλικές σχέσεις περίπου έναν αιώνα πίσω; Μήπως τα ερωτικά ραντεβού ήταν τόσο δύσκολα τότε, όπως φαίνονται και τώρα; Όσοι αναζητούσαν σύντροφο έβρισκαν τρόπους να σπάσουν την καραντίνα και τις απαγορεύσεις; Μήπως ο έρωτας, βρίσκει πάντοτε τρόπους να υπερνικά τα εμπόδια; Οι ιστορικοί λένε ναι! Έστω και… περίπου.

Επιμέλεια: Μαρία Καλοπούλου

Ας δούμε λοιπόν, πώς ήταν οι σχέσεις κατά την πανδημία της γρίπης του 1918, με παράδειγμα τη συμπεριφορά των Αμερικανών. Και θα δείτε ότι και τότε οι άνθρωποι αισθάνονταν συγκλονισμένοι από αυτά που συνέβησαν.

Και ενώ οι άνθρωποι σίγουρα έχουν εφαρμόσει λίγο έως πολύ τις κοινωνικές αποστάσεις, είναι αναμφισβήτητα μια περίεργη στιγμή να είναι κανείς μόνος και να προσπαθεί να «πλοηγηθεί» σε μία σχέση.

Αλλά δεν είναι επίσης η πρώτη περίεργη εποχή του είδους! Ας γυρίσουμε πίσω, περίπου 100 χρόνια.

Μπορείτε να κατηγορήσετε τη γρίπη του 1918, η οποία διήρκεσε από το 1918 έως το 1920, και είχε περίπου 50 εκατομμύρια θανάτους – συμπεριλαμβανομένων περίπου 676.000 θανάτων μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με το Αμερικανικό CDC. Και ναι, είναι σίγουρα ένα συγκρίσιμο μέγεθος με την τρέχουσα κατάσταση.

Για του λόγου το αληθές, απλώς δείτε κάποια πρωτοσέλιδα από τα αρχεία αμερικανικών εφημερίδων του 1918:

«Το φιλί απαγορεύεται ενώ η γρίπη υφέρπει» – Tombstone Epitaph, 1918

«Η καραντίνα αίρεται: Σχολεία και τόποι διασκέδασης ξανανοίγουν» —Chatanooga News, 1918

“Στο Wellesley College έσπασαν την καραντίνα για να παρακολουθήσουν μία παράσταση” – Boston Globe, 1919

Δημόσια ανάρτηση του 1918 με οδηγίες κατά της επιδημίας γρίπης και πώς να φτιάξει κανείς τη δική του μάσκα. Τι λέει; Τα ίδια με σήμερα! «Δεν υπάρχει φάρμακο. Αποφεύγετε τις συγκεντρώσεις. Καλύψτε τη μύτη και το στόμα σας όταν βήχετε. Αν κάποιος αρρωστήσει στο σπίτι, απομονώστε τον, αερίστε το δωμάτιο και  όποιος μπαίνει στο δωμάτιό του να φορά μάσκα».
Δημόσια ανάρτηση του 1918 με οδηγίες κατά της επιδημίας γρίπης και πώς να φτιάξει κανείς τη δική του μάσκα. Τι λέει; Τα ίδια με σήμερα! «Δεν υπάρχει φάρμακο. Αποφεύγετε τις συγκεντρώσεις. Καλύψτε τη μύτη και το στόμα σας όταν βήχετε. Αν κάποιος αρρωστήσει στο σπίτι, απομονώστε τον, αερίστε το δωμάτιο και όποιος μπαίνει στο δωμάτιό του να φορά μάσκα».

Το φιλί ήταν αντιφατικό

Εντάξει, έτσι κι αλλιώς, ακόμη και πριν από τη γρίπη του 1918, το φιλί ήταν  ταμπού στις αρχές του 1900 ούτως ή άλλως. Οι “κίνδυνοι του φιλιού” αποτελούσαν κεντρικούς τίτλους και έφτιαχναν πρωτοσέλιδα το 1890, και το κλείδωμα των χειλιών ήταν ένα ευαίσθητο θέμα.

Όταν η γρίπη της εποχής έκανε τον γύρω του κόσμου, κάποιες χώρες και πόλεις καθιέρωσαν πρωτόκολλα με απαγορεύσεις φιλιού για να περιορίσουν την εξάπλωση του ιού.

«Υπήρχαν περιορισμοί, κατά τους οποίους συστηνόταν στους ανθρώπους να μην αγκαλιάζουν ή να φιλούν τους στρατιώτες που επέστρεφαν από τον πόλεμο, επειδή μπορεί να φέρουν τον ιό μαζί τους», εξηγεί ο Roi Mandel, ερευνητής της πλατφόρμας γενεαλογίας MyHeritage. (ICYMI: Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος τελείωσε εκείνη την περίοδο.)

Ακριβώς όπως και τώρα οι άνθρωποι αγνοούν την καραντίνα για να βρουν ερωτικό σύντροφο, μπορούμε μόνο να υποθέσουμε ότι και τότε, δεν ήταν όλοι που ακολουθούσαν την απαγόρευση… των φιλιών.

Στην έρευνά του, ο Roi Mandel, βρήκε ένα άρθρο σχετικά με ένα καταστατικό κατά του φιλιού στο Σινσινάτι, το οποίο αγνοήθηκε ευρέως από τον δήμαρχο της πόλης, ο οποίος έκανε τα στραβά μάτια στο θέμα του έρωτα, όταν 800 στρατιώτες επέστρεψαν στο Οχάιο μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ένα άλλο παράδειγμα: Σε ένα τεύχος του Bisbee Daily Review του 1920, ένας άντρας συνελήφθη στη Μαδρίτη επειδή φιλούσε τη γυναίκα του στον δρόμο. Ο νόμος «απαγόρευε σε έναν άνδρα να φιλήσει μια γυναίκα στους δρόμους της πόλης με ή χωρίς συγκατάθεσή της», ενώ η γρίπη ήταν σε άνοδο.

Διαφήμιση του «Popular Science Monthly» το 1918: {Οι επιστήμονες μας προειδοποιούν ότι τα φιλιά είναι ανθυγιεινά και μεταδίδουν επικίνδυνους ιούς. Οι περισσότεροι από εμάς θέλουν να αποφύγουν τον κίνδυνο και κάποιοι βρήκαν έναν τρόπο και το καθαρό και τέλειο φιλί. Κάποιος ανακάλυψε το «πλαίσιο φιλιού» που χρησιμοποιείται σαν ρακέτα του πινγκ πονγκ για τις προσωπικές στιγμές. Το δίχτυ του είναι ανισηπτικό…}
Διαφήμιση του «Popular Science Monthly» το 1918: {Οι επιστήμονες μας προειδοποιούν ότι τα φιλιά είναι ανθυγιεινά και μεταδίδουν επικίνδυνους ιούς. Οι περισσότεροι από εμάς θέλουν να αποφύγουν τον κίνδυνο και κάποιοι βρήκαν έναν τρόπο και το καθαρό και τέλειο φιλί. Κάποιος ανακάλυψε το «πλαίσιο φιλιού» που χρησιμοποιείται σαν ρακέτα του πινγκ πονγκ για τις προσωπικές στιγμές. Το δίχτυ του είναι αντισηπτικό…}

Όσοι δεν είχαν σχέση, ανακάλυπταν άλλους τρόπους για… συνευρέσεις

Κατά τη διάρκεια της εποχής της γρίπης του 1918, οι singles συχνά έβαζαν ανακοινώσεις αναζήτησης συζύγου στις αγγελίες των εφημερίδων, λέει ο Mandel.

Και όχι μόνο, αλλά διάβαζαν ή καλύτερα έψαχναν το προφίλ άλλων στις ήδη δημοσιευμένες αγγελίες στις καθημερινές εφημερίδες για να βρουν τον ή την κατάλληλη σύντροφο.

Το γεγονός ότι δεν υπήρχαν τηλέφωνα και κοινωνικά δίκτυα ή μηνύματα και ερωτικές πλατφόρμες, όπως βλέπετε, τίποτα δεν εμπόδιζε τη αναζήτηση συντρόφου, αφού υπήρχαν τα ερωτικά γράμματα

«Οι ερωτικές επιστολές και τα ραβασάκια πήραν κυριολεκτικά φωτιά», λέει ο Mandel. «Επιπλέον, όπως ακριβώς και σήμερα, μερικά ζευγάρια συναντήθηκαν και σε πολύ λίγο καιρό παντρεύτηκαν ή ένα σωρό άνθρωποι  ερωτεύτηκαν απροσδόκητα».

Το φιλί με ένα μαντήλι ανάμεσα στα χείλη των ζευγαριών ήταν επίσης μια δημοφιλής πρόταση που αναδείχτηκε στις εφημερίδες
Το φιλί με ένα μαντήλι ανάμεσα στα χείλη των ζευγαριών ήταν επίσης μια δημοφιλής πρόταση που αναδείχτηκε στις εφημερίδες

Τα μέτρα ασφαλείας που έκαναν δύσκολες τις γνωριμίες

Ακριβώς όπως και σήμερα, οι κρατικές υπηρεσίες υγείας πρότειναν και τότε  πολλά από τα ίδια μέτρα ασφαλείας. Σύμφωνα με ένα αρχείο του 1918, ο χειρουργός Rupert Blue πρότεινε στους ανθρώπους να αποφεύγουν τα πλήθη, το «απρόσεκτο φτύσιμο», να μοιράζονται αντικείμενα, όπως κύπελλα ή μαντήλια και φιλιά. Ορισμένες πόλεις και πολιτείες στις ΗΠΑ επέβαλαν ακόμη και παρόμοιες με τις σημερινές καραντίνες, κλείνοντας επιχειρήσεις και απαγορεύοντας συγκεντρώσεις, καθιστώντας έτσι πολύ δύσκολο να υπάρχουν συναντήσεις και νέες γνωριμίες.

«Ορισμένες εκδηλώσεις, θεωρήθηκαν εντελώς ανούσιες, όπως το τσίρκο, τα φεστιβάλ, οι εκθέσεις, – πολλά από αυτά απαγορεύτηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου και του δεύτερου κύματος της πανδημίας», εξηγεί η Naomi Rogers, καθηγήτρια της ιστορίας της ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ.

Αλλά τι γινόταν με τις κινηματογραφικές αίθουσες; Καθώς τότε ήταν η εποχή του βωβού κινηματογράφου, ήταν δύσκολο να χρησιμοποιηθεί ως μέσο μετάδοσης σημαντικών μηνυμάτων. «Ενώ αναγνωριζόταν ότι ήταν επικίνδυνο να έχουμε ανθρώπους σε ένα εσωτερικό περιβάλλον, ταυτόχρονα, αυτό που θα μπορούσε να κάνει ένας κινηματογράφος ήταν να δείξει πολλούς από τους κανόνες και τους κανονισμούς του υπουργείου Υγείας στην οθόνη», λέει η Rogers.

Δείτε Επίσης
Πανδημία για πάντα; Πέντε τρόποι για να επιβιώσετε από το άγχος

Ενώ οι άνθρωποι δεν είχαν αποκοπεί εντελώς από τον πολιτισμό, παρέμειναν οι οδηγίες κοινωνικής απόστασης… που δυσκόλευαν τους ανθρώπους να βρίσκονται μαζί, πόσο μάλλον να κλείνουν ερωτικά ραντεβουδάκια στις σκοτεινές αίθουσες.

Γυναίκες εν ώρα εργασίας, μία τηλεφωνήτρια και μία γραμματέας μπροστά στη γραφομηχανή της το 1918. Οι μάσκες για τις γυναίκες χρησιμοποιήθηκαν και ως πρόληψη κατά της παρενόχλησης
Γυναίκες εν ώρα εργασίας, μία τηλεφωνήτρια και μία γραμματέας μπροστά στη γραφομηχανή της το 1918. Οι μάσκες για τις γυναίκες χρησιμοποιήθηκαν και ως πρόληψη κατά της παρενόχλησης

Εάν θέλατε την οικειότητα… θα έπρεπε είστε ευρηματικοί

Ενώ το Υπουργείο Υγείας της Νέας Υόρκης ενθάρρυνε πριν λίγο καιρό τη χρήση μάσκας κατά τη διάρκεια του σεξ (lol), οι αξιωματούχοι υγείας στις αρχές της δεκαετίας του 1900 έχυναν μελάνι σε συμβουλές για ασφαλές σεξ.

Ωστόσο, τα ζευγάρια βρήκαν τρόπους να ξεπεράσουν τις κυρώσεις κατά των φιλιών. Στην έρευνά του, ο Mandel βρήκε μια διαφήμιση για το «πλαίσιο φιλιών» (!) σε τεύχος από το αρχείο του «Popular Science Monthly», στο οποίο αναφέρεται  ότι θα μπορούσε «να χρησιμοποιηθεί εύκολα ως ρακέτα πινγκ πονγκ».

Τα ζευγάρια θα μπορούσαν να τοποθετήσουν το πλαίσιο ανάμεσα στα χείλη τους για ασφαλή, «αντισηπτικά» φιλιά. «Ήταν το πιο περίεργο πράγμα που υπήρξε ποτέ, αλλά υπήρχαν πράγματα που οι άνθρωποι επινοήσαν, επειδή δεν μπορούσαν να φιλήσουν ο ένας τον άλλον και έπρεπε να βρουν μια λύση», εξηγεί ο Mandel. Το φιλί με ένα μαντήλι ανάμεσα στα χείλη των ζευγαριών ήταν επίσης μια δημοφιλής πρόταση που αναδείχτηκε στις εφημερίδες.

Ωστόσο, αυτές οι μέθοδοι δεν ήταν – και εξακολουθούν να μην είναι! – ασφαλείς “λύσεις”. Και ενώ παίρνουν πόντους για τη δημιουργικότητα, δεν συστήνονται, – ειδικά, λαμβάνοντας υπόψη πώς η οθόνη και τα υφάσματα που χρησιμοποιήθηκαν στις αρχές του 1900 ήταν πιθανότατα κατασκευασμένα από πορώδη υλικά.

Οι μάσκες χρησιμοποιήθηκαν ως μέσο για την προστασία του άλλου από τον ιό – και ως τρόπος πρόληψης της λεκτικής παρενόχλησης

Μάλλον δεν θα εκπλαγείτε, αλλά οι άνδρες ήδη ζητούσαν από τις γυναίκες να χαμογελούν περισσότερο στις αρχές του 1900. Αλλά επειδή οι μάσκες συστήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας της γρίπης του 1918, οι γυναίκες χρησιμοποίησαν στολισμένες μάσκες όχι μόνο ως προληπτική μέθοδο αλλά και ως τρόπος να αποφευχθούν οι παρενοχλήσεις (Λαμπρή ιδέα!) «Η θηλυκότητα δεν θα καταπιεσθεί ή θα παρενοχληθεί», γράφει ένα άρθρο της εποχής.

Αναμνηστικό μεταξωτό μαντήλι κάποιου στρατιώτη κατά την επιστροφή του από το Δυτικό Μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου
Αναμνηστικό μεταξωτό μαντήλι κάποιου στρατιώτη κατά την επιστροφή του από το Δυτικό Μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου

Λοιπόν τι ακολουθεί;

Ενώ κανένα εμβόλιο δεν δημιουργήθηκε ποτέ για τη γρίπη του 1918, οι άνθρωποι ανέπτυξαν ανοσία έως το 1920 και η ζωή προχώρησε. Παρά τα προβλήματα που προκάλεσε ο ιός, οι γνωριμίες κατάφεραν να εξελιχθούν στα χρόνια που ακολούθησαν – και ιδού ανέτειλε η γοητευτική δεκαετία του ’20 και σεξουαλική η επανάσταση!

Οι άνθρωποι μετά τις καραντίνες και τα απαγορευτικά μέτρα, διοχέτευσαν  όλη τη διάθεσή τους για οικειότητα, όταν τέλειωσε η πανδημία.

Τα ειδησεογραφικά πρακτορεία ανέφεραν τα σκανδαλώδη «πάρτι» των αρχών της δεκαετίας του 1920 –που ήταν μέρη που φιλοξένησαν ομάδες ζευγαριών που ήθελαν να κάνουν τα πάντα με τον σύντροφό τους.

Οι singles «φιλούσαν» και «χαϊδολογούσαν» τα ταίρια τους και μάλιστα μπροστά στους φίλους τους. Και όλα πήραν… τον δρόμο τους.

Αν λοιπόν η ιστορία επαναλαμβάνεται, μπορούμε να ελπίζουμε ότι σύντομα θα ζήσουμε τη δική μας εκδοχή μας των «τρελών χρόνων της δεκαετίας του 1920». Στο μεταξύ, όμως, τουλάχιστον έχουμε Tinder και TikTok και ιστορίες αγάπης και έρωτα…

© 2013-2024 womanidol.com. All Rights Reserved.